«350 δολάρια, για να τους πεις ότι τους παρατάω»

Έβαλε τα ακουστικά του και κάλεσε το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας στην οποία εργάζεται η πελάτισσά του,  μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών νοσηλευτικής φροντίδας. Η γυναίκα ήθελε να παραιτηθεί. και ο Shota Shimizu,το έκανε για εκείνη.

«Οι προσδοκίες της απέχουν κατά πολύ, από τις υπάρχουσες συνθήκες εργασίας» είπε ο Shimizu στον εκπρόσωπο του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού. «Έχει ακόμα τη στολή και το κλειδί του ντουλαπιού της. Θα τα επιστρέψει ταχυδρομικά. Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τη διεύθυνση αποστολής;»

Ο Shimizu εργάζεται για την Momuri, που σημαίνει «δεν αντέχω άλλο» στα ιαπωνικά- μια «εταιρεία παραιτήσεων» με έδρα το Τόκιο, της οποίας οι υπάλληλοι υποβάλλουν παραιτήσεις εκ μέρους πελατών τους που θέλουν να αποφύγουν την άβολη συζήτηση.

Είναι μια μικρή αλλά ολοένα και πιο δημοφιλής βιομηχανία που προσφέρει «υπηρεσίες παραιτήσεων» στην Ιαπωνία, βοηθώντας εργαζόμενους που δυσκολεύονται να κόψουν τους δεσμούς με τον εργοδότη τους, έναντι αμοιβής που μπορεί να φτάσει τα 350 δολάρια (50.000 γιεν).

Η υπηρεσία αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία αναστάτωσε την άκαμπτη εργασιακή κουλτούρα της Ιαπωνίας και αμφισβήτησε την παραδοσιακή έννοια του «salaryman», του τυπικού υπαλλήλου γραφείου που εισέρχεται σε μια εταιρεία μετά την αποφοίτησή του από το πανεπιστήμιο και παραμένει εκεί μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Η αυστηρή ιεραρχία στις ιαπωνικές εταιρείες καθιστά επίσης δύσκολη την αναμέτρηση με τους προϊσταμένους.

Ορισμένοι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν την υπηρεσία επειδή είναι θύματα εκφοβισμού ή παρενόχλησης στο χώρο εργασίας τους. Άλλοι το κάνουν επειδή, αν και βρήκαν το θάρρος να παραιτηθούν ή να εκφράσουν τις ανησυχίες τους, έτυχαν αρνητικής απάντησης. Ή επειδή θέλουν να αποφύγουν μια δύσκολη κατάσταση με έναν ανώτερο που δεν είναι συνηθισμένος να δέχεται παραιτήσεις από τους υπαλλήλους του.

Όπως συμβαίνει με τις νεότερες γενιές σε όλο τον κόσμο, οι παραιτήσεις γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς μεταξύ των Ιαπώνων στην ηλικία των 20 και 30 ετών. Η τάση της αλλαγής εργασίας εξαπλώνεται ακόμη και στους εργαζόμενους που βρίσκονται στη μέση της καριέρας τους — ένα επαναστατικό φαινόμενο σε μια χώρα όπου για πολλά χρόνια θεωρούταν σχεδόν αδύνατο να αλλάξει κανείς καριέρα μετά τα 35,.

Για δεκαετίες, η αγορά εργασίας της Ιαπωνίας χαρακτηριζόταν από τη δια βίου απασχόληση στον ίδιο εργοδότη, τις μισθολογικές αυξήσεις βάσει της αρχαιότητας και τις μακρές, εξαντλητικές ώρες εργασίας, που συχνά επεκτείνονταν σε υποχρεωτικές κοινωνικές συναναστροφές με τους ανώτερους μετά τη δουλειά. Αυτή η κουλτούρα αναπτύχθηκε στη μεταπολεμική περίοδο και άνθισε κατά τη διάρκεια της οικονομικής άνθησης της δεκαετίας του 1980, όταν η Ιαπωνία αναδείχθηκε ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Σχεδόν 1 στις 10 ιαπωνικές εταιρείες έχουν λάβει παραιτήσεις μέσω ατόμων που έχουν παραιτηθεί μέσω πληρεξουσίου, σύμφωνα με έρευνα της Tokyo Shoko Research του 2024. Δεν υπάρχει οριστική καταμέτρηση του αριθμού των ατόμων που χρησιμοποιούν αυτές τις υπηρεσίες, αλλά έρευνες και στοιχεία από την Momuri, την πιο εξέχουσα εταιρεία παραιτήσεων, υποδηλώνουν ότι δεκάδες χιλιάδες Ιάπωνες έχουν χρησιμοποιήσει την υπηρεσία τα τελευταία χρόνια.

Η Momuri δέχεται περίπου 2.500 υποθέσεις το μήνα, από περίπου 200 όταν ξεκίνησε η επιχείρηση το 2022, δήλωσε ο Shinji Tanimoto, πρόεδρος της εταιρείας. Περίπου το 80% των πελατών του είναι άτομα ηλικίας 20-30 ετών, αλλά έχει και πελάτες μεγαλύτερης ηλικίας, συμπεριλαμβανομένου ενός 83χρονου. Οι πληρεξούσιοι συνήθως επικοινωνούν με το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού για να κοινοποιήσουν την παραίτηση του πελάτη τους και δεν εμπλέκονται στη διαπραγμάτευση των όρων αποχώρησης. Ωστόσο, ορισμένοι έχουν υποβληθεί σε ελέγχους από τον Δικηγορικό Σύλλογο του Τόκιο για υπέρβαση των νομικών εξουσιών τους, όπως η παροχή νομικών συμβουλών ή η διαπραγμάτευση αποζημίωσης αποχώρησης.