Aκραίο το κλιματικό κόστος στην Ευρωζώνη

Ανησυχία για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα φέρνουν οι νέες προειδοποιήσεις της ΕΚΤ, καθώς εκτιμά ότι η συσσώρευση των σοβαρών ακραίων καιρικών φαινομένων μπορεί να προκαλέσει έως και 5% μείωση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης μεχρι το 2030.

Νέα διαθέσιμα βραχυπρόθεσμα σενάρια εκτιμούν για πρώτη φορά ότι ο οικονομικός αντίκτυπος μιας σειράς ακραίων φυσικών φαινομένων θα είναι ανάλογος με αυτόν της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-2009. Υπενθυμίζεται ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης ανήλθε σε 14 τρισ. ευρώ το 2024, άρα ο πιθανός αντίκτυπος αποτιμάται στα 700 δισ. ευρώ.

Τα σενάρια

Τα τέσσερα βραχυπρόθεσμα σενάρια του NGFS (Network for Greening the Financial System) δείχνουν πώς οι φυσικοί κίνδυνοι και οι κλιματικές πολιτικές επηρεάζουν την οικονομία και τον πληθωρισμό, ενώ λαμβάνουν υπόψη υφιστάμενες δεσμεύσεις των χωρών για το κλίμα. Για πρώτη φορά, επίσης, το NGFS αποτυπώνει τον αντίκτυπο της συσσώρευσης των ακραίων καιρικών φαινομένων και τον τρόπο με τον οποίο αυτά διαδίδονται διασυνοριακά.

Σενάριο 1: «Highway to Paris», υποθέτει μια συντονισμένη και έγκαιρη μετάβαση σε μια οικονομία καθαρού μηδενικού κινδύνου.

Σενάριο 2: «Sudden Wake-Up Call», προσομοιώνει μια καθυστερημένη και απότομη μετάβαση που ξεκινά το 2027.

Σενάριο 3: «Disasters and Policy Stagnation», αποτυπώνει σοβαρή επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων σε όλες τις ηπείρους

Σενάριο 4: «Diverging Realities», αξιολογεί πώς ο αντίκτυπος των φυσικών κινδύνων που συμβαίνουν στις αναδυόμενες οικονομίες -συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι πλούσιες σε κρίσιμες πρώτες ύλες για την πράσινη μετάβαση- διαχέεται στις προηγμένες οικονομίες μέσω διαταραχών στις αλυσίδες εφοδιασμού.

Βραχυπρόθεσμοι κλιματικοί κίνδυνοι στην Ευρωζώνη

Τα εν λόγω σενάρια αποκαλύπτουν ότι ο βραχυπρόθεσμος αντίκτυπος των σοβαρών καιρικών φαινομένων στην Ευρωζώνη είναι ανάλογος της οικονομικής κρίσης του 2009 -είτε αυτά συμβαίνουν εντός είτε εκτός Ευρώπης.

Στο σενάριο 3, μια σειρά φυσικών κινδύνων που πλήττει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ξεκινά με καύσωνες, ξηρασίες και πυρκαγιές, το 2026, και συνεχίζει με πλημμύρες και καταιγίδες, το 2027. Οι επιπτώσεις αυτών των κινδύνων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του ετήσιου ΑΕΠ της Ευρωζώνης έως και 4,7% μέχρι το 2030, προειδοποιεί η ΕΚΤ, ενώ ο πληθωρισμός θα αυξηθεί ανάλογα. Ακόμη και αν αυτά τα φαινόμενα συνέβαιναν αλλού, θα επηρέαζαν την παραγωγή της Ευρωζώνης και θα αύξαναν το κόστος της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών.

Στο σενάριο 4, το ετήσιο ΑΕΠ της Ευρωζώνης υφίσταται απώλειες μεν έως και 1,8% από κλιματικά σοκ σε άλλες περιοχές, πλούσιες σε πρώτες ύλες, αλλά διαταράσσουν τον εφοδιασμό της με κρίσιμα ορυκτά.

Στο πρώτο σενάριο, τα έσοδα από τον φόρο άνθρακα επενδύονται αποτελεσματικά σε πράσινες τεχνολογίες, το ΑΕΠ και η απασχόληση της Ευρωζώνης αυξάνονται ελαφρώς και η πράσινη μετάβαση έχει περιορισμένες πληθωριστικές επιπτώσεις, με την παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα να συρρικνώνεται μόνο κατά 0,5% έως το 2030. Η καθυστέρηση, όμως, της μετάβασης κατά τρία έτη οδηγεί στο σενάριο 2 και σε απώλειες της παραγωγής της Ευρωζώνης και σε αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις.

Και μετά;

Τα παραπάνω σενάρια υποδεικνύουν, επομένως, ότι μια παγκόσμια συντονισμένη, καθαρή μηδενική προσπάθεια θα διασφάλιζε τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωζώνης τα επόμενα πέντε χρόνια.

Η Κομισιόν έχει ήδη εκτιμήσει ότι οι ξηρασίες στην Ευρώπη οδηγούν σε απώλειες ύψους 9 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, σχεδόν το 5% του ετήσιου προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το 2024, με αυτές να αναμένεται να αυξηθούν στο εγγύς μέλλον.