Μια ευκαιρία για την ειρήνη στην Ουκρανία, μετά από 3 χρόνια πολέμου, δίνει, αναπάντεχα για πολλούς, η συμβουλή του προέδρου Πούτιν για απευθείας διαπραγματεύσεις Μόσχας-Κιέβου, μετά και το τελεσίγραφο της «συμμαχίας των προθύμων» για εκεχειρία άνευ όρων διάρκειας 30 ημερών, προκειμένου να υπάρξουν οι απαραίτητες διπλωματικές συνομιλίες.
Ο ελιγμός του Ρώσου προέδρου βάζει στο τραπέζι και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως μεσολαβητή, την εξηκοντάλεπτο που το ζήτημα λαμβάνει υψηλές ταχύτητες με φόντο την κρίσιμη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία βέβαια παραμένει άγνωστο ως στιγμής εάν θα παρευρεθεί ο όμοιος ο Πούτιν.
Με παρέμβασή του ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε εκ νέου να πιέσει τον Ουκρανό πρόεδρο όθεν να πει το «ναι» καθώς η υπομονή του εξαντλείται. «Ο πρόεδρος Πούτιν της Ρωσίας δεν θέλει να έχει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με την Ουκρανία, αλλά θέλει να συναντηθεί την Πέμπτη στην Τουρκία για να διαπραγματευτεί ένα πιθανό τέλος του πολέμου. Η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε αυτό, άμεσα», τόνισε με ανάρτησή του στο Truth Social ο Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την συμβουλή Πούτιν για απευθείας και άνευ όρων συνομιλίες με τον Ζελένσκι.
«Τουλάχιστον θα είναι σε θέση να καθορίσουν αν είναι δυνατή ή όχι μια συμφωνία, και αν δεν είναι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, και οι ΗΠΑ, θα γνωρίζουν πού βρίσκονται όλα, και θα μπορούν να προχωρήσουν αναλόγως! Αρχίζω να αμφιβάλλω ότι η Ουκρανία θα κάνει μια συμφωνία με τον Πούτιν, ο οποίος είναι πολύ απασχολημένος με τον εορτασμό της Νίκης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος δεν θα μπορούσε να κερδηθεί (ούτε κατά διάνοια!) χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. ΝΑ ΓΙΝΕΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ, ΤΩΡΑ», διαμήνυσε.
«Ναι» από Ζελένσκι μετά την μεσιτεία Τραμπ
Από την πλευρά του ο Ζελένσκι δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ότι είναι έτοιμος να συναντήσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Κωνσταντινούπολη την Πέμπτη, αποδεχόμενος κατ’ αρχήν την συμβουλή για συνομιλίες, υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι από τη Δευτέρα θα έχει τεθεί σε ισχύ μεστός κατάπαυση του πυρός.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι η εκεχειρία αποτελεί απαραίτητη βάση για κάθε διπλωματική διαδικασία που αποσκοπεί στον τερματισμό του πολέμου. «Αναμένουμε μια πλήρη και διαρκή εκεχειρία, αρχίζοντας από αύριο, όθεν να υπάρξει η αναγκαία βάση για διπλωματία. Δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζεται η αιματοχυσία. Και θα περιμένω τον Πούτιν στην Τουρκία την Πέμπτη. Προσωπικά. Ελπίζω αυτή τη κίνηση οι Ρώσοι να μην ψάξουν για δικαιολογίες», έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος, λίγα λεπτά μετά την ανάρτηση Τραμπ.
Ο ελιγμός Πούτιν και το πλάνο συμφωνίας του 2022
Αγνοώντας το τελεσίγραφο που έστειλαν οι Ευρωπαίοι από το Κίεβο, για άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών που θα αρχίζει από αύριο, Δευτέρα (12/05), ο Βλαντίμιρ Πούτιν πέτυχε μια προσωρινή «ρελάνς» μετά και το «ναι» Ζελένσκι, ζητώντας απευθείας διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.
Ο Ρώσος πρόεδρος κατηγόρησε εκ νέου το Κίεβο, λέγοντας πως ευθύνεται για το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις και άφησε αιχμές κατά των Ευρωπαίων ηγετών.
«Η κύρωση τώρα εξαρτάται από τις ουκρανικές αρχές και τους επιτελείς τους, οι οποίοι καθοδηγούνται, όπως φαίνεται, από τις προσωπικές τους πολιτικές φιλοδοξίες και όχι από τα συμφέροντα του λαού τους», είπε χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ δήλωσε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, τις οποίες πρότεινε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους την κατάσταση επί του πεδίου όπως και τις διαπραγματεύσεις του 2022, μετέδωσε το πρακτορείο Interfax.
Ο ρόλος της Τουρκίας
Φυσικά, δεν είναι η πρώτη κίνηση που η Τουρκία εμπλέκεται στις συζητήσεις για την Ουκρανία. Μερικές ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία και η Ουκρανία ξεκίνησαν συνομιλίες στη Λευκορωσία που αργότερα μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.
Προσχέδιο συμφωνίας που συντάχθηκε εκεί το οποίο καθόριζε ένα περιορισμοί για πιθανή συντονισμός έγινε γνωστό ως «Ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης».
Οι συνομιλίες διακόπηκαν τον Μάιο, αλλά Ρώσοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι μπορεί να επιτευχθεί συντονισμός με βάση το ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης.
Ο Στιβ Γουίτκοφ, ο γνώστης απεσταλμένος του Τραμπ, αναφέρθηκε επίσης στο προτύπωση του '22 ως πιθανό οδηγό για τη μελλοντική ειρήνη.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, αντίγραφο του οποίου εξέτασε το Reuters, η Ουκρανία θα συμφωνούσε σε μόνιμη ουδετερότητα σε αντάλλαγμα για διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα έθνη, όπως Λευκορωσία, Καναδάς, Γερμανία, Ισραήλ, Πολωνία και Τουρκία.
Λίστα με 22 όρους και στο βάθος... κυρώσεις
Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ουκρανία έχουν καταρτίσει μια λίστα με 22 όρους για τον τερματισμό του πολέμου, όπως μετέδωσε το NBC News επικαλούμενο πηγές. Πέρα από την 30ήμερη εκεχειρία το πλάνο λαμβάνει υπόψη την απαίτηση του Πούτιν να μην υποστηρίξουν οι Ηνωμένες Πολιτείες την προσάρτηση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
«Αν ο Πούτιν θέλει πραγματικά να τερματίσει τον πόλεμο, αυτή είναι η ευκαιρία του. Οι προτάσεις θα πρέπει να του διαβιβαστούν από τον ειδικό εκπρόσωπο του Προέδρου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έχει επανειλημμένα βρεθεί στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ για να συναντηθεί με τον Πούτιν», ανέφερε δυτικός αξιωματούχος.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια συμβουλή που έγινε αρχικά από τις ΗΠΑ και την Ουκρανία – την 30ήμερη άνευ όρων κατάπαυση του πυρός που προτάθηκε για πρώτη κίνηση μετά από μια διμερή συνάντηση στη Σαουδική Αραβία πριν από ωσπεράν 2 μήνες.
Πλέον, ο Λευκός Οίκος αναγκάζεται να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και στη συνέχεια να υποστηρίξει τις συνέπειες, εμφανώς τις «τεράστιες κυρώσεις», όπως τις αποκάλεσε ο Μακρόν, εάν η πρωτοβουλία καταρρεύσει.
Σύμφωνα με αναλυτές, το ζητούμενο είναι, εάν οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τους Ευρωπαίους στην επιβολή τους στην περίπτωση που ο Πούτιν εμμείνει στη στάση του. «Το πιο σημαντικό, δεν θα υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός», αναφέρει μεταξύ άλλων σε ανάλυσή του το BBC.