Ο καθρέφτης έχει δύο όψεις

Από τα υπόγεια της Ευρώπης και τα σκουπίδια των αγορών, η Ελλάδα ξανακοιτά τον κόσμο με αέρα ρετιρέ.

Η οικονομία υπεραποδίδει έναντι του μέσου όρου της Ευρωζώνης, τα ελληνικά ομόλογα δεν είναι πια junk, οι διεθνείς αναλυτές ποντάρουν τα ρέστα τους σε ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και από τη Moody’s (εάν όχι αυτή την Παρασκευή, σίγουρα έως τον Σεπτέμβρη) κι ο λόγος χρέους / ΑΕΠ βελτιώνεται σταθερά.

Παραπλεύρως, αργά αλλά επίσης σταθερά, πέφτουν οι δείκτες της ανεργίας, στον τουρισμό ετοιμάζονται για μια ακόμη χρονιά-ρεκόρ, και τα μεγάλα πακέτα του Ταμείου Ανάκαμψης βρίσκονται ακόμη μπροστά.

Θα μπορούσε να είναι και το νέο παγκόσμιο success story εάν η ΕΛΣΤΑΤ δεν μας προσγείωνε στην πραγματικότητα.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε μεν το 2023 με ρυθμό τετραπλάσιο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (2% έναντι 0,5%) αλλά η κινητήριος δύναμή του παρέμεινε η ιδιωτική κατανάλωση. Οι επενδύσεις παγίων κεφαλαίων, η βασική και απαραίτητη συνθήκη δηλαδή για μια οικονομία σε ουσιαστική αναπτυξιακή τροχιά, αυξήθηκαν μόλις κατά 4%, με μια συνεισφορά 0,6% στη συνολική ανάπτυξη.

Στο δε μίγμα του συνόλου των επενδύσεων το real estate θριαμβεύει και κατέχει τη μερίδα του λέοντος, ενώ στον μηχανολογικό και τεχνολογικό τομέα καταγράφεται μείωση, κατά 3% και 12% αντίστοιχα.

Εν ολίγοις, η παλιά, προ-μνημονιακή, αντιπαραγωγική και ευάλωτη συνταγή βρίσκεται πάντα εδώ.

Το επιβεβαιώνουν και οι παράπλευρες συγκρίσεις και ανισότητες. Το ΑΕΠ παραμένει μικρότερο από εκείνο του 2009, από τα προ κρίσης επίπεδα. Τα δημόσια έσοδα αυξάνονται από τον ίδιο πληθωρισμό που διαβρώνει τα εισοδήματα και δη τα χαμηλότερα. Οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι στα ημιυπόγεια της Ευρωζώνης και η γενιά του brain drain συνεχίζει να μας κουνάει το μαντίλι από τα λιγότερο εύκρατα αλλά πάντοτε πιο αξιοκρατικά εδάφη της βόρειας Ευρώπης.

Αυτή η πραγματικότητα δεν σημαίνει πως η ελληνική οικονομία δεν έχει κάνει (μεγάλα) βήματα αφότου έκλεισε ο κύκλος των μνημονίων. Σημαίνει όμως ότι απέχει ακόμη μακράν από το (μικρό) ευρωπαϊκό αναπτυξιακό θαύμα. Απέχει σε μεταρρυθμίσεις, σε ποιότητα επενδύσεων, σε δημόσια διοίκηση, σε επίπεδο διαβίωσης και, πάνω απ’ όλα, σε ίσες ευκαιρίες…