Ευφάνταστοι και μεθοδικοί οι απατεώνες: Οι τρόποι που προσεγγίζουν και εξαπατούν τα θύματα

Οι μικροεγκληματίες και οι απατεώνες όπως λένε και αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας έχουν ζωηρή και πλούσια φαντασία και πάντα βρίσκουν νέους τρόπους να ξεγελάσουν τα θύματα τους και να εκπλήξουν και τους πλέον εμπειρότατους Αστυνομικούς.

Όπως ο 50χρονος απατεώνας που συνελήφθη στην Καλαμαριά να εξαπατά ηλικιωμένους προσποιούμενος τον τεχνίτη κι ότι με χαμηλό κόστος θα μπορούσε να εκτελέσει μια σειρά εργασιών. Ο εν λόγω απατεώνας με πρόφαση την οριστικοποίηση της συμφωνίας, πρότεινε στα θύματα του την επιτόπια μετάβαση για την αυτοψία χώρου, όπου θα λάμβαναν χώρα οι εργασίες.

Έτσι απλά, ο 50χρονος απατεώνας κάποια στιγμή εκμεταλλευόταν την έλλειψη προσοχής των ενοίκων και προέβαινε σε κλοπές χρηματικών ποσών ή και πορτοφολιών. Με την συγκεκριμένη μεθοδολογία κατάφερε και σε τέσσερις περιπτώσεις και έκλεψε συνολικά 2.000 ευρώ.

Αυτή είναι μόνο μία περίπτωση απάτης. Το δελτίο της Αστυνομίας στη Θεσσαλονίκη είναι γεμάτο με δεκάδες υποθέσεις ευφάνταστων απατεώνων που πριν συλληφθούν κατάφεραν με μεγάλη μαεστρία να εξαπατήσουν τα θύματα τους.

Η μέθοδος του τεχνίτη όπως του ηλεκτρολόγου, του υδραυλικού, του τεχνίτη φυσικού αερίου, του συντηρητή ανελκυστήρων κ.α. είναι μερικές από αυτές που προτιμούν οι απατεώνες όπως φυσικά και η μέθοδος του μέλους συνεργείου της ΔΕΗ με τις οποίες οι δράστες ουσιαστικά φοβίζουν τα θύματα τους ότι κάτι κακό συμβαίνει και έτσι πείθουν κυρίως ηλικιωμένα άτομα να ανοίξουν την πόρτα του σπιτιού τους και με τη μέθοδο της απασχόλησης ξαφρίζουν χρήματα, κοσμήματα κι άλλα τιμαλφή και στην συνέχεια εξαφανίζονται ανενόχλητοι.

Σε μια τέτοια περίπτωση στη Θεσσαλονίκη, την οποία είχε αναδείξει και με αποκλειστικό βίντεο το thestival.gr, δυο άτομα προσποιούμενοι τους υδραυλικούς κατάφεραν να πείσουν ένα ζευγάρι ηλικιωμένων ότι από το διαμέρισμα τους υπάρχει διαρροή νερού και εισήλθαν στο σπίτι. Στη συνέχεια έπεισαν το ζευγάρι να καθίσει στο δωμάτιο της κουζίνας και τράβηξαν το ψυγείο λέγοντας τους ότι στο εν λόγω σημείο του τοίχου ο σωλήνας έχει διαρροή. Τραβώντας όμως το ψυγείο οι δύο απατεώνες ουσιαστικά εγκλώβισαν το ζευγάρι των ηλικιωμένων εντός του δωματίου και αυτοί ανενόχλητοι άρπαξαν χρήματα κ.α.

Σε άλλες περιπτώσεις οι απατεώνες προσποιούνται τους ενοίκους διαμερισμάτων. Αφού καταφέρνουν να εισέλθουν στην πολυκατοικία γνωρίζοντας σε ποιον όροφο μένει κάποια ηλικιωμένη, της χτυπούν την πόρτα λέγοντας ότι μένουν ένα όροφο πάνω από το διαμέρισμα της ζητώντας να πάρουν ένα ρούχο που δήθεν έπεσε στο μπαλκόνι της γυναίκας την ώρα που αυτοί δήθεν άπλωναν τα ρούχα τους. Οι ανυποψίαστες κυρίες σπεύδουν να πάνε στο μπαλκόνι για να πάρουν το πεσμένο ρούχο κι όταν επιστρέφουν συνειδητοποιούν ότι ο απατεώνας άρπαξε κάποια χρήματα ή κάποιο πολύτιμο αντικείμενο.

Συνηθισμένη όμως είναι και η μέθοδος της βοήθειας. Νεαροί ή και νεαρές σπεύδουν να βοηθήσουν κάποια ηλικιωμένη που κουβαλά σακούλες με ψώνια. Σε μια περίπτωση στην Καλαμαριά ένας νεαρός προσποιούμενος τον περιφερόμενο πωλητή φρούτων εξαπάτησε ηλικιωμένη και προσφέρθηκε να της μεταφέρει τις σακούλες με τα ψώνια και τα λίγα κεράσια που αγόρασε από τον ίδιο στο διαμέρισμα της. Όταν μπήκαν στο σπίτι, της ζήτησε λίγο νερό και μόλις η γυναίκα κατευθύνθηκε προς την κουζίνα εκείνος άρπαξε από το πορτοφόλι που είχε αφήσει μπροστά του σε έπιπλο της εισόδου του σπιτιού της, το ποσό των 500 ευρώ αφού η άτυχη γυναίκα μόλις είχε πάρει την σύνταξη της.

Η φαντασία των απατεώνων όμως είναι ανεξάντλητη και κάθε λίγο σκαρφίζονται νέες μεθόδους για να εγκλωβίζουν τα θύματα τους μέσα στα σπίτια τους. Άλλοι προσποιούνται τους μοναχούς και τις μοναχές εκμεταλλευόμενοι την πίστη των θυμάτων, άλλοι τους μακρινούς συγγενείς και άλλοι πέφτουν στην αγκαλιά του θύματος την ώρα που περπατά στο δρόμο δήθεν χαρούμενοι που τους βρήκαν κι ότι γνωρίζονται από παλιά. Μόνο που το θύμα δεν έχει ιδέα ότι εκείνη την στιγμή τους έχουν αρπάξει το πορτοφόλι. Άλλοι λένε ότι είναι ασφαλιστές και πείθουν τους ηλικιωμένους ότι το παιδί τους, τους χρωστά τα χρήματα της ασφάλειας του ΙΧ ή ότι είναι φίλοι του παιδιού τους στο οποίο δάνεισαν χρήματα και δεν τα έχει επιστρέψει.

Στις ευφάνταστες απάτες είναι και οι «γαμπροί» που βρίσκουν μοναχικές γυναίκες κυρίως μέσης ηλικίας, καταφέρνουν να τις γνωρίσουν και συνάπτουν σχέσεις. Οι απατεώνες αυτοί πλασάρουν ότι βιώνουν μια δύσκολη κατάσταση παρότι παρουσιάζονται ως επιτυχημένοι επιχειρηματίες και πείθουν τα θύματα τους να τους δανείσουν ένα χρηματικό ποσό το οποίο μάλιστα θα επιστρέψουν σε διάστημα λίγων ημερών. Μόλις πάρουν τα χρήματα φυσικά γίνονται καπνός ενώ έχουν παρουσιαστεί με ψευδή στοιχεία.

Φυσικά η πλέον αναγνωρισμένη απάτη που όμως παρά τη δημοσιότητα εξακολουθεί να έχει θύματα είναι τηλεφωνική και οι δράστες προσποιούμενοι τους αστυνομικούς ζητούν χρήματα για να μην πάει το παιδί τους στη φυλακή αφού δήθεν προκάλεσε τροχαίο ή κάνουν τους γιατρούς ζητώντας χρήματα για να κάνουν επέμβαση το παιδί τους που είναι δήθεν θύμα τροχαίου.

Ο φόβος των θυμάτων απάτης

Παρότι η Αστυνομία πραγματοποιεί διαρκείς ενημερωτικές καμπάνιες για τις άπατες εντούτοις πολλοί πολίτες πέφτουν θύματα των απατεώνων.

Η εγκληματολόγος Δρ. Μαρία Χρ. Αλβανού, Εγκληματολόγος, ειδική σε θέματα ασφάλειας, μέλος Ερευνητικής Ομάδας ΙTSTIME μιλώντας στο thestival.gr για το θέμα τόνισε τα θύματα συνήθως είναι από ευάλωτες ομάδες, δηλαδή ηλικιωμένοι ή άτομα που μένουν μόνα ενώ παράλληλα έχει αναπτυχθεί η απάτη με την χρήση τεχνολογίας. Αξιοσημείωτο όμως είναι όπως επισημαίνει ότι πολλές φορές τα θύματα της απάτης φοβούμενα τον κοινωνικό ψόγο δεν καταγγέλλουν το συμβάν με ότι αυτό συνεπάγεται για την αντιμετώπιση τέτοιων εγκλημάτων.

«Περιστατικά με συμμορίες που π.χ. μέλη τους προσποιούνται υπαλληλική ιδιότητα οργανισμών και παρόχων υπηρεσιών κοινωνικής ωφέλειας για να κερδίσουν πρόσβαση στις οικίες (αλλά και σε προσωπικά στοιχεία) πολιτών ή στήνουν απάτες μέσω τηλεφώνου και Διαδικτύου, δείχνουν ευρηματικότητα στον τρόπο τέλεσης του εγκλήματος, που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια. Συνήθως τα εγκλήματα θυματοποιούν ευάλωτες ομάδες (για παράδειγμα ηλικιωμένα άτομα, που μένουν μόνα) και έχουν σκοπό το κέρδος, χωρίς να αποκλείεται κλιμάκωση που να φθάνει ακόμη και στη χρήση βίας. Σε διαδικτυακές απάτες στοχοποιούνται πρόσωπα που τεκμαίρονται να έχουν ελλιπή γνώση λειτουργίας και χρήσης του Διαδικτύου, όμως αυτό δεν είναι απόλυτο. Η χρήση της τεχνολογίας- ειδικά σε περιπτώσεις εγκλημάτων κοινωνικής μηχανικής (social engineering), όπου αποσπώνται ουσιώδεις πληροφορίες για λειτουργική χρήση τους – έχει εξελιχθεί, ώστε να παγιδεύονται και διαδικτυακοί χρήστες με επαρκείς γνώσεις. Σημαντικό πρόβλημα στην αντιμετώπιση αυτών των εγκλημάτων είναι ότι συχνά θύματα δεν τα καταγγέλλουν, γιατί θεωρούν -εσφαλμένα φυσικά- ότι φέρουν μέρος ευθύνης (επειδή λ.χ. φοβούνται τον κοινωνικό ψόγο ότι δεν έδειξαν αρκετή προσοχή), ή γιατί δεν έχουν καν συνειδητοποιήσει (έγκαιρα) τη θυματοποίηση τους» τόνισε η κ. Αλβανού.