Ο πόλεμος Ουκρανίας - Ρωσίας υπήρξε καταλυτικής σημασίας για την μεταποίηση στην εκτέλεση του σύγχρονου πολέμου. Η ταχέως αυξανόμενη μεταχείριση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών οδηγεί σε μια νέα εποχή κυριαρχίας των λεγόμενων drones στο πεδίο της μάχης.
Σε ένα εξαιρετικά ασταθές περιβάλλον διαρκώς μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών συνθηκών, τις καινούριες απειλές και τα δόγματα, κρίνεται αναγκαίο οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να έχουν γνώση και εμπειρία της τελευταίας λέξης στη πάλη εναντίον των σμηνών drones. Όπως έχει εξαγγείλει ο Υπουργός Εθνικής, Άμυνας Νίκος Δένδιας η Ελλάδα προχωρά στη τροποποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων έχοντας ως πυξίδα την καινοπραγία και τις νέες τεχνολογίες.
Η ιστορία των drones
Η ιστορία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (Unmanned Aerial Vehicles ή UAV) μετρά χρόνια πίσω. Η πρώτη κίνηση που χρησιμοποιήθηκαν για στρατιωτικούς σκοπούς ήταν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πρώτο αεροσκάφος χωρίς πιλότο, κατασκευάστηκε το 1916. Ονομάστηκε Ruston Proctor Aerial Target και αναπτύχθηκε από τον Archibald Low, ο οποίος είναι κατάφωρος ως «ο πατέρας των συστημάτων ραδιοφωνικής καθοδήγησης». Προοριζόταν για ιπτάμενος εκρηκτικός μηχανισμός για την κατάρριψη εχθρικών Zeppelin ή επίγειων δυνάμεων. Ωστόσο, το όχημα δεν αναπτύχθηκε ποτέ στη μάχη. Δοκιμάστηκε και πέταξε για πρώτη κίνηση το 1917 χρησιμοποιώντας μηχανισμό εκτόξευσης πεπιεσμένου αέρα. Δυστυχώς, θα πετούσε μόνο για λίγα λεπτά ως να χαλάσει ο κινητήρας του. Μετά από αρκετές αποτυχημένες πτήσεις, ο βρετανικός στρατός εγκατέλειψε το συγκεκριμένο project, ισχυριζόμενος ότι δεν υπήρχε μέλλον στα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα. Επίσης, οι Αμερικανοί κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ανέπτυξαν το Hewitt-Sperry, το οποίο μετέφερε εκρηκτικά και έγινε γνωστό ως «ιπτάμενη βόμβα».
Η ανάπτυξη των drones και η εντυπωσιακή αποτελεσματικότητά τους στα πεδία μάχης οδηγούν στην χητεία αναπροσανατολισμού των εξοπλισμών αλλάζοντας σελίδα στη στήσιμο των σύγχρονων στρατών.
Νέα συστήματα αναβαθμισμένων drones αποκτά η Ελλάδα
Δύο νέα συστήματα drones κάθετης απογείωσης και προσγείωσης εντάσσει ο στρατός ξηράς στο οπλοστάσιο του. Τα V-BAT παρουσιάστηκαν σε ειδική τελετή στο στρατηγείο της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού και Νήσων, παρουσία του πρωθυπουργού (ΑΣΔΕΝ). Στην αναβάθμιση των δυνατοτήτων και την εξοικείωση με την πιο προχωρημένη άποψη της τεχνολογίας που υπάρχει, αναφέρθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Βασικός επιχειρησιακός τους ρόλος θα είναι η συγκέντρωση πληροφοριών, η επιτήρηση και οι αποστολές έρευνας και διάσωσης. Πρόκειται για drones με αυξημένες δυνατότητες, τα οποία μπορούν να επιχειρήσουν υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες μεταδίδοντας απευθείας εικόνα στα κέντρα επιχειρήσεων μέσω καμερών υψηλής ανάλυσης που φέρουν. Χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό επιχειρησιακής ευελιξίας και υψηλής αυτονομίας. Είναι ανθεκτικά στον ηλεκτρονικό πόλεμο και τις παρεμβολές. Διαθέτουν ηλεκτροπτικά και υπέρυθρους αισθητήρες που τους επιτρέπουν να επιχειρούν ημέρα και νύχτα.
Ένα από τα δυνατά τους χαρακτηριστικά είναι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) που τα υποστηρίζει, καθώς τους επιτρέπει να πραγματοποιούν αυτόνομα πτήσεις μεγάλων αποστάσεων. Μπορούν να μελετήσουν το πεδίο μάχης, να αναγνωρίσουν στόχους και να πραγματοποιούν επιθέσεις, εκτελώντας τις αποστολές αυτόνομα.
Τα νέα drones τα οποία προσφέρουν πολλαπλές επιλογές στον χειρισμό σε κινήσει, αναμένεται να επιχειρούν για την ασφάλεια των συνόρων από τα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο. To ένα V-BAT θα αναλάβει την επιτήρηση σε Θράκη και Βόρειο Αιγαίο και το άλλο τα Δωδεκάνησα και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Για μια εντελώς «νέα εποχή», έκανε λόγο ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας. Από τον σχεδιασμό του Γενικού Επιτελείου Στρατού προβλέπεται πως θα διαθέτει τουλάχιστον 6 σύγχρονα drones επιτήρησης ως τους πρώτους μήνες του 2026.