Η μονιμότητα στο Δημόσιο

Η μονιμότητα στο Ελληνικό Δημόσιο είναι ένας κατασυκοφαντημένος συνταγματικός θεσμός που μετράει 114 χρόνια ζωής. Πρωταγωνιστές στη συκοφάντησή του ήταν πάντοτε οι νεοφιλελεύθεροι είτε της Ν.Δ. είτε του σημιτικού, κυρίως, ΠΑΣΟΚ. Αυτοί, δηλαδή, που σήμερα αποτελούν τον κορμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Θιασώτης βέβαια της κατάργησης του θεσμού ήταν και παραμένει ο σημερινός πρωθυπουργός.

Βασικό επιχείρημα υπέρ της κατάργησης της μονιμότητας είναι οι γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες του κράτους, που πολλές φορές κάνουν τη δουλειά των δημοσίων υπαλλήλων εχθρική προς τους πολίτες. Αλλά όταν το κράτος έχει προβλήματα φτιάχνεις το κράτος. Δεν κυνηγάς τους εργαζόμενους.

Γιατί όμως θεσπίστηκε η μονιμότητα; Καταρχάς για να μην είναι το κράτος λάφυρο της εκάστοτε κυβέρνησης. Για να μη μετατρέπεται η δημόσια διοίκηση σε κομματικό μηχανισμό. Γιατί δεν υπάρχει σύγχρονο κράτος που να μην έχει συνέχεια. Και κυρίως γιατί δεν είναι δυνατή αυτή η συνέχεια χωρίς σταθερή δημόσια διοίκηση. Αυτή ήταν η αρχική φιλοσοφία του θεσμού της μονιμότητας, που συνεχίζει να είναι σε ισχύ. Δεν έχει ξεπεραστεί.

Συν τω χρόνω η αναγκαιότητα της μονιμότητας ενισχύθηκε και για άλλους λόγους. Ο υπάλληλος που ελέγχει ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα πρέπει να είναι διασφαλισμένος απέναντι σε αυτά για να μπορεί να υπερασπιστεί το δημόσιο συμφέρον. Πρώτη προϋπόθεση γι' αυτό είναι η μονιμότητα της θέσης που κατέχει. Θα πρέπει επίσης να είναι διασφαλισμένος και απέναντι στους εκάστοτε κυβερνητικούς αξιωματούχους που διαπλέκονται με ιδιωτικά συμφέροντα. Αρα ανεξάρτητος από αυτούς. Πρώτη προϋπόθεση γι' αυτό είναι η μονιμότητά του.

Δεν τα γνωρίζει αυτά ο κ. Μητσοτάκης και όσοι ξιφουλκούν κατά της μονιμότητας; Τα γνωρίζουν, όπως γνωρίζουν και τις δυσλειτουργίες της κρατικής μηχανής. Αλλά, αντί να προχωρήσουν στις αλλαγές που χρειάζονται στο κράτος διασφαλίζοντας τη συνέχεια και τη σχετική ανεξαρτησία του, διαλέγουν τον εύκολο δρόμο του αποκεφαλισμού εργαζομένων.

Προφανώς ο πρωθυπουργός έχει στο μυαλό του ένα κράτος με ιδιωτικοποιημένες τις βασικές υπηρεσίες του, που θα βρίσκεται στο έλεος των πολιτικών και οικονομικών ολιγαρχιών του τόπου και με τους εργαζόμενους απλά και φοβισμένα εκτελεστικά όργανα. Ενα κράτος άγρια ταξικό και καθόλου κοινωνικό που θα πληρώνεται αδρά από τα μεσαία και φτωχά λαϊκά στρώματα. Είναι το λεγόμενο λιγότερο κράτος του νεοφιλελευθερισμού, που σημειωτέον δεν μπόρεσε να εγκαθιδρυθεί πουθενά στον πλανήτη αν και αποπειράθηκαν για αυτό κάποιες δικτατορίες.