Τελικά πόση ζημιά υπέστη η Χεζμπολάχ από τα απανωτά χτυπήματα του Ισραήλ;
Και τι σημαίνει αυτό για παρακάτω;
Μπορεί το Ισραήλ να προχωρήσει μόνο του κατά του Ιράν; Τι γίνεται με τη Χαμάς;
Τις απορίες των ημερών απαντούν δύο από τους πλέον επιφανείς ειδικούς στο Ισραήλ για τη Μέση Ανατολή: ο δρ Ούζι Ράμπι, διευθυντής του Ινστιτούτου Μοσέ Νταγιάν στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, και ο καθηγητής Εγιάλ Ζίσερ του Κέντρου Μεσανατολικών Σπουδών και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
Το ζήτημα του Ιράν κυριαρχεί αυτές τις μέρες στην επικαιρότητα και είναι λογικό αφού αυτό είναι η θρυαλλίδα η οποία θα μπορούσε, δεδομένων των συνθηκών, να προκαλέσει μια πολεμική έκρηξη στην ευρύτερη περιοχή.
Ωστόσο, οι όποιες προβλέψεις για την εξέλιξη της ιστορίας είναι ιδιαίτερα παρακινδυνευμένες, πόσω μάλλον όταν ούτε οι ίδιες οι ΗΠΑ φαίνεται πως γνωρίζουν με ακρίβεια τα σχέδια του Ισραήλ, το δε τελευταίο δηλώνει πως οι στόχοι που καθόρισε «μπορεί να αλλάξουν και την ενδεκάτη».
Στο πίσω μέρος του μυαλού όλων και παρά τις διαβεβαιώσεις υπάρχει ένα και βασικό ερώτημα: θα μπορούσε το Ισραήλ να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν; Ο καθηγητής Ζίσερ αμφιβάλλει για αυτό. Αν το κάνει μαζί με τις ΗΠΑ, εξηγεί, τότε μιλάμε για ένα τελείως διαφορετικό θέμα. Αλλά όχι μόνο του. Μόνο του έχει, λέει ο καθηγητής, πολλές άλλες δυνατότητες για να χτυπήσει ευαίσθητα σημεία και υποδομές και, ναι, να καταστρέψει την ήδη προβληματική οικονομία του Ιράν με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ειδικά για το καθεστώς.
Την άποψη ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να κινηθεί μόνο του, ευρύτερα μάλιστα, συμμερίζεται και ο καθηγητής Ράμπι, ο οποίος εξηγεί πως το Ισραήλ κάνει αυτό που αναγκάζεται να κάνει ώστε να ενισχύεται το ίδιο στρατιωτικά, κυρίως δε αμυντικά.
Το Ισραήλ έχει δημιουργήσει τις βάσεις, λέει, και εάν ο ελεύθερος κόσμος θέλει να αλλάξει οριστικά τη Μέση Ανατολή, τότε η παρούσα συγκυρία είναι η ευκαιρία για να δημιουργηθεί ένας νέος Λίβανος και να απαλλαγεί η περιοχή από το καθεστώς του Ιράν.
Αυτό που προκαλεί αμηχανία στο καθεστώς της Τεχεράνης, σημειώνει, είναι ακριβώς το γεγονός ότι με τις εξελίξεις του τελευταίου χρόνου και των τελευταίων μηνών το Ισραήλ ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή, μαζί και τις πρωτοβουλίες.
Μέχρι πρόσφατα, τονίζει ο καθηγητής Ράμπι, το Ισραήλ ήταν της άποψης ότι τα προβλήματα της Μέσης Ανατολής μπορούν να λυθούν με διάλογο, αλλά αυτό δεν ισχύει πια.
Πρέπει να είσαι δυνατός, να ενισχύσεις την ασφάλειά σου και όταν έχεις πια στα χέρια σου τα διαπραγματευτικά ατού, μόνο τότε να αρχίσεις τον διάλογο. Οχι πριν.
Οσο για τις ΗΠΑ και τη στάση τους, απαντά πως εμφανίζουν μια αμφιθυμική στάση σήμερα και ενώ στηρίζουν το Ισραήλ αμυντικά, όταν εκείνο προχωρά στην επίθεση, το συγκρατούν φοβούμενες έναν περιφερειακό πόλεμο.
Αυτό, λέει με νόημα ξεκαθαρίζοντας ότι οι ΗΠΑ είναι ο πιο σημαντικός σύμμαχος του Ισραήλ, δεν είναι η στάση που θα ανέμενε κάποιος από μια υπερδύναμη.
Στα άλλα δύο μέτωπα, από τα 7+1 συνολικά όπως τα καθορίζει το Ισραήλ, το μεγάλο ερώτημα είναι η Χεζμπολάχ.
Ο υπουργός Αμυνας της χώρας Γιοάβ Γκάλαντ δήλωσε προ μερικών ημερών ότι η σιιτική οργάνωση-βραχίονας του ιρανικού καθεστώτος έχει απομείνει με το ένα τρίτο των πυραύλων και των ρουκετών της.
Ωστόσο, οι επιθέσεις της στο Βόρειο Ισραήλ είναι συνεχείς, ενώ σε επίπεδο ανταρτοπολέμου επί του εδάφους αποδεικνύεται δύσκολος ακόμα αντίπαλος.
Ο καθηγητής Ζίσερ λέει πως ξεκάθαρα η αίσθηση που είχε ο κόσμος στο Ισραήλ ότι η Χεζμπολάχ ήταν η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα δεν υφίσταται πλέον.
Η οργάνωση, προσθέτει, αποδείχτηκε «πολύ, πολύ πιο αδύναμη» από όσο όλοι πίστευαν.
Ωστόσο, σημειώνει, αυτό που ισχύει σήμερα είναι κάτι ανάλογο με εκείνο που ισχύει και για τη Χαμάς, η οποία μάλιστα «έχει τελειώσει στρατιωτικά»: δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πυρήνες, ακόμα και μεμονωμένα άτομα τα οποία μπορούν να δράσουν κατά του Ισραήλ.
Εάν δε, συνεχίζει, μιλάμε για τη Χεζμπολάχ ως εκείνον τον στρατό με το εντυπωσιακό οπλοστάσιο, ο οποίος σχεδίαζε να εισβάλει στο Ισραήλ, αυτό δεν υπάρχει πια.
Ομως, προσθέτει, η οργάνωση μπορεί, ως έχουν τα πράγματα, να συνεχίσει τη δράση της ειδικά κατά του Βόρειου Ισραήλ και ακόμα και μια ρουκέτα την ημέρα θα αποτελεί πρόβλημα για την ασφάλεια της χώρας.
Ο καθηγητής Ζίσερ λέει πως κάτι τέτοιο ισχύει και για τη Χαμάς και πως εάν δεν επιτευχθεί μια συμφωνία, αυτός ο πόλεμος μπορεί να συνεχιστεί για πολύ ακόμα.
Ο καθηγητής Ράμπι από την άλλη σημειώνει ότι η εξάλειψη ολόκληρης της ηγεσίας της Χεζμπολάχ έχει αναγκάσει το ιρανικό καθεστώς να αναλάβει φανερά τον έλεγχό της μέσω των Φρουρών της Επανάστασης.
Αυτό που προσπαθούν να κάνουν τώρα, σημειώνει, δεν αφορά τόσο το στρατιωτικό αλλά το πολιτικό σκέλος.
Προσπαθούν να κρατήσουν τη Χεζμπολάχ ως πολιτική οντότητα στον Λίβανο προκειμένου να ανασυνταχθεί μελλοντικά. Εάν δεν το πετύχει, λέει ο δρ Ράμπι, τότε αυτό θα είναι το τέλος του δικτύου των proxies το οποίο έστηνε στην περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια.
Και το τέλος αυτό θα στερήσει από το καθεστώς του Ιράν την ασυλία που απολάμβανε απειλώντας την περιοχή με τα proxies του, ώστε να προστατεύει τη δική του επικράτεια.
Για αυτό, συμπληρώνει, είναι κρίσιμο το Ισραήλ να κερδίσει τον πόλεμο και κατά της Χεζμπολάχ.
Αυτός ο πόλεμος, υπογραμμίζει, θα διαμορφώσει τη Μέση Ανατολή των επόμενων δεκαετιών. Αυτό κρίνεται σήμερα.
Ο Κωστής Κωνσταντίνου είναι ο ανταποκριτής του ERTNEWS στο Ισραήλ