Μετά την εντυπωσιακή κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ίλον Μασκ και Ντόναλντ Τραμπ, μιας σύγκρουσης που δεν περιορίστηκε σε κατηγορίες, αλλά έφτασε μέχρι και σε ευθείες απειλές, το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι: Ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτού του ηχηρού «διαζυγίου» και, κυρίως, ποιος έχει να χάσει περισσότερα;
Σε μία από τις πιο καθοριστικές στιγμές, ο Τραμπ απείλησε να αποσύρει δισεκατομμύρια δολάρια σε ομοσπονδιακά συμβόλαια από τις εταιρείες του Μασκ. Όπως σημειώνει σε άρθρο της η Wall Street Journal, αν αυτό συμβεί, οι συνέπειες θα επηρεάσουν όλη την επιχειρηματική αυτοκρατορία του Μασκ, συμπεριλαμβανομένης της SpaceX, που μεταφέρει αστροναύτες για τη NASA και δορυφόρους για το Πεντάγωνο στο διάστημα.
Πέρα από το δράμα που εκτυλίχθηκε στη δημόσια σφαίρα και οι δύο πλευρές ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωπες με πραγματικό πολιτικό και οικονομικό κίνδυνο.
Η Tesla, η εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων της οποίας διευθύνων σύμβουλος είναι ο Μασκ, έχασε 152,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία την Πέμπτη, που αποτελεί τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία της εταιρείας. Από την άλλη, ο Τραμπ δεν μπορεί να χάσει περισσότερες από τρεις ψήφους Ρεπουμπλικανών βουλευτών, διαφορετικά το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιό του» θα καταρρεύσει. Μέλη του συντηρητικού Freedom Caucus έχουν ήδη εκφράσει ενστάσεις, κυρίως για το δημοσιονομικό κόστος του, προβάλλοντας το ίδιο επιχείρημα με εκείνο του Μασκ.
Τι διακυβεύεται
Ίλον Μασκ
Ο Ίλον Μασκ, διευθύνων σύμβουλος των Tesla, SpaceX και xAI, διαθέτει συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και πιέζει για αλλαγές στη νομοθεσία, με στόχο να υλοποιήσει την υπόσχεσή του προς τους επενδυτές: να μεταμορφώσει την Tesla σε έναν κολοσσό τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής, αξίας τρισεκατομμυρίων.
Ο Τραμπ απείλησε την Πέμπτη ότι θα ακυρώσει τα κρατικά συμβόλαια με τις εταιρείες του Μασκ , μια ιδέα που, σύμφωνα με άτομο του περιβάλλοντος του προέδρου, συζητιόταν ήδη έντονα από συμμάχους του Τραμπ, αφότου ο Μασκ άρχισε να επιτίθεται στο βασικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Η SpaceX συνεργάζεται στενά με την αμερικανική κυβέρνηση εδώ και χρόνια, διατηρώντας ισχυρούς δεσμούς με το Πεντάγωνο, τις υπηρεσίες πληροφοριών και τη NASA. Η εταιρεία αναλαμβάνει συχνά την εκτόξευση στρατιωτικών φορτίων, ενώ η NASA βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη SpaceX για μερικές από τις πιο σημαντικές αποστολές της.
Ένας κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Μασκ θα δυσκολευτεί πλέον πολύ να βρει συμμάχους εντός της κυβέρνησης Τραμπ.
Tesla
Για να υλοποιήσει το όραμά της για έναν εθνικό στόλο αυτόνομων οχημάτων, η Tesla χρειάζεται κανονιστικές αλλαγές σε ομοσπονδιακό επίπεδο, κάτι για το οποίο ο Ίλον Μασκ ασκεί πιέσεις εδώ και καιρό. Σήμερα, η αρμοδιότητα για την κυκλοφορία αυτόνομων οχημάτων στους δημόσιους δρόμους ανήκει στις πολιτείες των ΗΠΑ.
Τον Απρίλιο, ο υπουργός Μεταφορών, Σον Ντάφι, επισκέφθηκε την έδρα της Tesla στο Όστιν του Τέξας. «Βρισκόμαστε εδώ στο εργοστάσιο της Tesla, με τον σπουδαίο Ίλον Μασκ», δήλωσε σε βίντεο που αναρτήθηκε στο X. Ο Μασκ, από την πλευρά του, πρόσθεσε: «Προφανώς, θα ήταν υπέροχο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν ένα εθνικό πλαίσιο κανόνων για την αυτόνομη οδήγηση».
Η Tesla αναμένεται να λανσάρει την πρώτη της υπηρεσία ταξί με αυτόνομα οχήματα στο Όστιν αργότερα μέσα στον μήνα, καθώς ετοιμάζεται να ανταγωνιστεί την Waymo.
Ο Ίλον Μασκ κατηγορεί εδώ και χρόνια τα ρυθμιστικά εμπόδια για την αδυναμία της εταιρείας να εφαρμόσει ευρέως τις λειτουργίες αυτόνομης οδήγησης. Πολλές από τις επενδύσεις της Tesla στον τομέα των αυτόνομων οχημάτων και των ανθρωποειδών ρομπότ χρηματοδοτούνται έμμεσα από τις πωλήσεις αυτοκινήτων Tesla, πωλήσεις που έχουν σημειώσει απότομη πτώση τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη τους τελευταίους μήνες, καθώς η σχέση Μασκ–Τραμπ έγινε στενότερη, σημειώνει η WSJ.
Ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα για την Tesla θα μπορούσε να προέλθει από τις προσπάθειες του Λευκού Οίκου να αποδυναμώσει τους κανονισμούς για την οικονομία καυσίμου και τις εκπομπές ρύπων. Η Tesla αποκομίζει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια κάθε τρίμηνο από την πώληση ρυθμιστικών πιστώσεων (regulatory credits) σε ανταγωνιστές της, οι οποίοι τις αγοράζουν για να αποφύγουν πρόστιμα λόγω υπέρβασης των ορίων εκπομπών.
Τον περασμένο μήνα, το Κογκρέσο ψήφισε την κατάργηση της δυνατότητας της Καλιφόρνιας να θεσπίζει τα δικά της όρια για τις εκπομπές ρύπων, ουσιαστικά εξαλείφοντας έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς παράγοντες στα ηλεκτρικά οχήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
SpaceX
Η SpaceX συνεργάζεται στενά με την κυβέρνηση των ΗΠΑ μέσω πολλών συμβολαίων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Διάφορες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ χρησιμοποιούν τους πυραύλους Falcon, τα διαστημικά οχήματα σε τροχιά και το Starlink — το δίκτυο με περισσότερους από 7.500 δορυφόρους που έχει ξεχωρίσει όχι μόνο για τις τεχνολογικές του δυνατότητες, αλλά και για τον ρόλο του στην υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο κατά της Ρωσίας.
Η εταιρεία του Μασκ εξαρτάται από τις ρυθμιστικές αρχές ασφαλείας της αεροπορίας για την έγκριση των σχεδίων της, ενώ περιβαλλοντικές αρχές εποπτεύουν την ανάπτυξη των βάσεων εκτόξευσης. Τον Απρίλιο, η SpaceX εξασφάλισε συμβόλαιο 5,9 δισ. δολαρίων για την εκτόξευση ωφέλιμων φορτίων εθνικής ασφαλείας για τον στρατό.
Η SpaceX είναι η μόνη αμερικανική εταιρεία που μεταφέρει τακτικά αστροναύτες από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το 2022, η NASA της ανέθεσε πέντε επιπλέον επανδρωμένες αποστολές στον σταθμό, ανεβάζοντας τη συνολική αξία του σχετικού συμβολαίου σχεδόν στα 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η SpaceX αποτελεί επίσης σημαντικό μέρος του εμβληματικού προγράμματος της NASA για την εξερεύνηση του διαστήματος, με περίπου 4 δισεκατομμύρια δολάρια σε συμβάσεις για την ανάπτυξη του Starship, του οχήματος που θα μεταφέρει μελλοντικά αστροναύτες στη Σελήνη. Η NASA επέλεξε τη SpaceX για την κατασκευή διαστημόπλοιου που θα της επιτρέψει να βγει με ασφάλεια από την τροχιά του διαστημικού σταθμού το 2030, μέσω συμφωνίας αξίας έως και 843 εκατ. δολαρίων.
Η SpaceX έχει συνάψει και συμβόλαια με αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το National Reconnaissance Office, την υπηρεσία που διαχειρίζεται δορυφόρους παρακολούθησης.
Παράλληλα, ο Μασκ μπορούσε να συνάψει ακόμα περισσότερων σημαντικών συμβολαίων υπό τη διοίκηση Τραμπ. Η SpaceX, σε συνεργασία με δύο άλλες εταιρείες, επιδιώκει να συμμετάσχει στο φιλόδοξο πρόγραμμα πυραυλικής άμυνας του προέδρου Τραμπ, με την ονομασία «Χρυσός Θόλος για την Αμερική» (Golden Dome for America).
Ντόναλντ Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει συγκεντρώσει ολόκληρη τη νομοθετική του ατζέντα σε ένα τεράστιο νομοσχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει φοροελαφρύνσεις, χρηματοδότηση για τα σύνορα και περικοπές σε προγράμματα όπως το Medicaid και τα κουπόνια τροφίμων. Το νομοσχέδιο πέρασε οριακά από τη Βουλή με ψήφους 215 υπέρ έναντι 214 κατά και τώρα προχωρά στη Γερουσία, πριν τεθεί ξανά σε ψηφοφορία στη Βουλή. Η αντίθεση του Μασκ στο νομοσχέδιο μπορεί να το εκτροχιάσει.
Ο Μασκ δήλωσε ότι το νομοσχέδιο θα προσθέσει 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια στο ομοσπονδιακό έλλειμμα, χαρακτηρίζοντάς το «αηδιαστικό έκτρωμα» και απείλησε να εκπαραθυρώσει πολιτικούς «που πρόδωσαν τον αμερικανικό λαό». Τα επιχειρήματά του ενδέχεται να βρουν απήχηση σε βουλευτές που ανησυχούν για το δημόσιο χρέος.
Ο δισεκατομμυριούχος θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει το τεράστιο οικονομικό οπλοστάσιο που διέθεσε υπέρ του Τραμπ στις περσινές εκλογές, χρηματοδοτώντας αντιπάλους σε προκριματικές εκλογές απέναντι σε βουλευτές που στηρίζουν το νομοσχέδιο, ή ασκώντας επιρροή πιο διακριτικά ώστε να στρέψει Ρεπουμπλικανούς κατά του νόμου. Ο Μασκ είχε δωρίσει πάνω από 250 εκατομμύρια δολάρια για την επανεκλογή του Τραμπ και δήλωσε την Πέμπτη ότι χωρίς τη στήριξή του, ο Τραμπ θα είχε χάσει τις εκλογές. «Τόση αχαριστία», έγραψε στο X, την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που του ανήκει.
Καθώς οι βουλευτές προσπαθούσαν να αποκωδικοποιήσουν τη βιτριολική ρητορική της Πέμπτης, η πλειονότητα των Ρεπουμπλικανών φαινόταν να παραμένει συσπειρωμένη πίσω από τον πρόεδρο. Ωστόσο, ο Μασκ χρειάζεται μόνο να αποσπάσει λίγους διαφωνούντες για να τινάξει στον αέρα το σχέδιο νόμου.
Σύμφωνα με συμβούλους του Λευκού Οίκου, οι επιθέσεις του Μασκ κατά του Τραμπ αποδυναμώνουν εκείνους τους Ρεπουμπλικανούς που αρχικά συμφωνούσαν με την κριτική του Μασκ. Η εκτίμηση στον προεδρικό κύκλο είναι ότι οι ψηφοφόροι του Τραμπ θα παραμείνουν πιστοί στον ίδιο, όπως έχουν κάνει επανειλημμένα στο παρελθόν.
Μέχρι στιγμής, ο Μασκ έχει λάβει δημόσια στήριξη μόνο από τρεις Ρεπουμπλικανούς βουλευτές, μεταξύ αυτών ο Τόμας Μάσι (Κεντάκι) και ο Γουόρεν Ντέιβιντσον (Οχάιο), οι οποίοι είχαν ήδη ψηφίσει κατά του νομοσχεδίου. Ο Ντέιβιντ Σβαϊκερτ, Ρεπουμπλικανός από την Αριζόνα, που απουσίαζε από την πρώτη ψηφοφορία, δήλωσε την Πέμπτη στη Wall Street Journal ότι δεν θα στηρίξει το νομοσχέδιο χωρίς «πολλές αλλαγές».
«Είναι αυτή η στιγμή που οι Ρεπουμπλικανοί και όλοι οι Αμερικανοί αρχίζουν να κατανοούν την απειλή και το μέγεθος του χρέους που χρηματοδοτούμε;» διερωτήθηκε ο Σβαϊκερτ, ο οποίος θεωρείται ευάλωτος στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026. Για το χρέος, πρόσθεσε: «Ο Μασκ έχει απόλυτο δίκιο».
Ένα υψηλόβαθμο στέλεχος των Ρεπουμπλικανών στην Επιτροπή Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών της Βουλής σχολίασε ότι οι δηλώσεις του Μασκ «δεν βοηθούν» στην προσπάθεια να περάσει το νομοσχέδιο του Τραμπ. Πρόσθεσε πως η δημόσια διαμάχη με τον πρόεδρο πιθανότατα θα έχει μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις στις σχέσεις του Μασκ με τους Ρεπουμπλικανούς βουλευτές.
Σε βάθος χρόνου, μια οριστική ρήξη μεταξύ Μασκ και Τραμπ θα μπορούσε να πλήξει τις πιθανότητες των Ρεπουμπλικανών να διατηρήσουν την οριακή πλειοψηφία τους στη Βουλή ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026, δεδομένης της σημασίας που έχει η στήριξη των εκατομμυρίων ακολούθων του Μασκ στο X για την κινητοποίηση της εκλογικής βάσης.
Την Πέμπτη, ο Μασκ πραγματοποίησε δημοσκόπηση για το ενδεχόμενο ίδρυσης νέου πολιτικού κόμματος, ρωτώντας τους 220,5 εκατομμύρια ακολούθους του στο X αν θα στήριζαν τη δημιουργία του. Μέχρι το βράδυ, πάνω από το 81% των περίπου 3,5 εκατομμυρίων συμμετεχόντων στην ψηφοφορία είχε απαντήσει θετικά.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.