Μικρομεσαίες επιχειρήσεις: Πρωταθλήτρια σε απασχόληση, ουραγός σε παραγωγικότητα η Ελλάδα

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις των χωρών της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης κατέχουν τα υψηλότερα μερίδια των ΜμΕ στην απασχόληση και ταυτόχρονα συνεισφέρουν σημαντικά και στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης.

Η Ελλάδα, με μερίδιο 84,7%, είναι πρωταθλήτρια στη συμβολή των ΜμΕ στην απασχόληση, έχει, ωστόσο, ένα από τα χαμηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στην Ευρώπη. Ακολουθούν η Κύπρος (81,8%), η Εσθονία (81,2%), η Λετονία (76,4%), η Πορτογαλία (76,3%), η Μάλτα (76,1%), η Βουλγαρία (75,4%) και η Ιταλία (75%).

Αντίθετα, στις πλούσιες χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατέχουν μερίδια στην απασχόληση που είναι χαμηλότερα του μέσου όρου της Ε.Ε.-27 (65,1%), όπως για παράδειγμα η Γαλλία (54,4%), η Σουηδία (57,3%) και η Γερμανία (58,4%).

Τα υψηλότερα μερίδια της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας των ΜμΕ στην ΑΠΑ του συνόλου των επιχειρήσεων, που υπερβαίνουν, μάλιστα, σημαντικά τον μέσο όρο της Ε.Ε.-27 (53,6%), κατέχουν χώρες με σχετικά χαμηλό κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε πραγματικούς όρους, όπως η Εσθονία (81,1%), η Κύπρος (78,8%), η Μάλτα (72,8%) και η Λετονία (71,7%).

Τα παραπάνω στοιχεία καταγράφονται στο τελευταίο Οικονομικό Δελτίο της Alpha Bank για την Παγκόσμια Οικονομία και δείχνουν ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή όλου του φάσματος της οικονομικής δραστηριότητας.

Πάντως, αν και οι ΜμΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας, υστερούν σημαντικά σε όρους παραγωγικότητας σε σύγκριση με τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Η «αχίλλειος πτέρνα»

Όπως αναφέρει η Alpha Bank, η συνολική παραγωγικότητα των ΜμΕ είναι περίπου στο 60% των μεγάλων επιχειρήσεων, καθιστώντας αυτό το χαρακτηριστικό την «αχίλλειο πτέρνα» τους. Οι επιδόσεις του δείκτη της παραγωγικότητας των ΜμΕ, όπως ορίζεται από τον λόγο της πραγματικής Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας ως προς τον αριθμό των εργαζομένων, ποικίλλουν πολύ τόσο μεταξύ των χωρών όσο και μεταξύ των κλάδων στις οποίες δραστηριοποιούνται και, φυσικά, με βάση το μέγεθός τους.

Ειδικότερα, η Ιρλανδία και η Ελλάδα αποτελούν τις δύο ακραίες περιπτώσεις μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.-27: η Ιρλανδία καταγράφει την υψηλότερη παραγωγικότητα στις ΜμΕ (92,1 χιλ. ευρώ) και εξαιρετική επίδοση στις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι υψηλές επιδόσεις της Ιρλανδίας εξηγούνται από παράγοντες, όπως το υψηλό επίπεδο καινοτομίας, ο έντονος εξαγωγικός προσανατολισμός και η διάρθρωση της οικονομίας, στην οποία λειτουργούν πολύ μεγάλες (πολυεθνικές) επιχειρήσεις, με έμφαση στις υπηρεσίες.

Από την άλλη πλευρά, το 2024, η Ελλάδα βρέθηκε στην τελευταία θέση (για το 2025 αναμένεται κάποια μικρή βελτίωση) μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε.-27, όσον αφορά την πραγματική παραγωγικότητα των ΜμΕ (17 χιλ. ευρώ), σχεδόν 6 φορές χαμηλότερη από την αντίστοιχη της Ιρλανδίας.

Παράλληλα, το κενό παραγωγικότητας μεταξύ των ΜμΕ και των μεγάλων επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι έντονο, αφού η παραγωγικότητα των ΜμΕ αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 της αντίστοιχης των μεγάλων επιχειρήσεων. Ειδικά στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, αυτό το κενό είναι ακόμη μεγαλύτερο.