Ο Κύρος, οι Εβραίοι και αρχαία κλέη

Γιατί τη λένε Μέση Ανατολή; Γιατί δεν βγάζεις άκρη, έλεγαν οι μαθητές σε περασμένες εποχές. Απλοϊκό μεν, αλλά τις περίπλοκες σχέσεις των χωρών της περιοχής κάπως σχηματοποιεί.

Η Μέση Ανατολή προκαλεί απελπισία, με πολέμους και αντιπαραθέσεις μνήμης, όπου βαραίνει η Ιστορία. Η νεότερη, στην περίπτωση Ισραήλ – Ιράν. Από το 1979, που έφερε στην εξουσία τον Αγιατολάχ.

Δεν είναι χώρες γειτονικές -η απόσταση της Τεχεράνης από το Τελ Αβίβ είναι πάνω από 1.500 χλμ. με το Ιράκ στη μέση-, δεν έχουν εδαφικές διεκδικήσεις, το Παλαιστινιακό είναι μάλλον προκάλυμμα για τον ανταγωνισμό επιρροής και η πυρηνική δύναμη -be και wannabe- κάνει την κατάσταση ακόμη πιο… μεσανατολική. Υπαρξιακή.

Σε αυτή τη γωνιά της Γης, όμως, το παρελθόν έχει και απελευθερωτική πτυχή. Στου κύκλου τα γυρίσματα υπήρξαν ευτυχή συναπαντήματα. Όταν ο Κύρος ο Β’, γνωστός ως Κύρος ο Μέγας, ιδρυτής της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας, της πρώτης Περσικής Αυτοκρατορίας, εισήλθε το 539 π.Χ. στη Βαβυλώνα απελευθέρωσε (και) τον εβραϊκό λαό από την αιχμαλωσία, επιτρέποντάς του να επιστρέψει στην Ιουδαία και να ανοικοδομήσει τον Ναό. Στα βιβλικά κείμενα του αποδίδουν τον δέοντα σεβασμό.

«Ο λέγων Κύρω φρονείν και πάντα τα θελήματά μου ποιήσει ο λέγων Ιερουσαλήμ οικοδομηθήση, και τον οίκον τον άγιόν μου θεμελιώσω» και «Ούτω λέγει Κύριος ο Θεός τω χριστώ μου Κύρω, ου εκράτησα της δεξιάς επακούσαι έμπροσθεν αυτού έθνη, και ισχύν βασιλέων διαρρήξω, ανοίξω έμπροσθεν αυτού θύρας, και πόλεις ου συγκλεισθήσονται». (Ησαΐας 44,28 & 45,1)

Καμία πόλη δε θα μείνει κλειστή γι’ αυτόν… τον χρισμένον βασιλέα. Τα τελευταία χρόνια, βέβαια, στην πατρίδα του, το Ιράν, δεν τιμάται με χαρά. Η 29η Οκτωβρίου, όταν εισήλθε στη Βαβυλώνα, «ημέρα του Κύρου του Μέγα», έχει λάβει χαρακτηριστικά εορτής των αντικαθεστωτικών. Οι μουλάδες δεν ανέχονται ανεκτικούς. Βασιλιάδες και λαϊκούς.