3 hours ago
5
Οι εικόνες είναι πολεμικές: βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν πέφτουν σε Τελ Αβίβ και Χάιφα, το κεντρικό αεροδρόμιο του Ισραήλ έχει κλείσει, ενώ μεγάλα τμήματα του πληθυσμού πηγαινοέρχονται σε καταφύγια. Κι όμως, η χρηματιστηριακή αγορά του Ισραήλ ακολουθεί ακριβώς τον αντίθετο δρόμο απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς σε μια εμπόλεμη οικονομία.
Ο δείκτης TA-125, που περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες εισηγμένες του Τελ Αβίβ, έχει σημειώσει πέντε συνεχόμενες ανοδικές συνεδριάσεις. Ακόμη και την Κυριακή μετά τις αμερικανικές επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν σκαρφάλωσε σε νέα επίπεδα – ρεκόρ. Από την έναρξη του πολέμου Ισραήλ–Ιράν, ο δείκτης έχει ενισχυθεί κατά περίπου 8%, ενώ ο S&P 500 έχει καταγράψει μικρή υποχώρηση την ίδια περίοδο.
Παράλληλα, το εθνικό νόμισμα, το σεκέλ, ενισχύεται έναντι του δολαρίου και του ευρώ, ενώ τα κρατικά ομόλογα παραμένουν σταθερά. Πρόκειται για μια συνολική εικόνα εμπιστοσύνης και ανθεκτικότητας, όπως παρατηρεί η Wall Street Journal, η οποία και επιχειρεί να εξηγήσει το φαινόμενο.
Το γεωπολιτικό πρίμιουμ
Αυτή η επενδυτική συμπεριφορά εξηγείται μερικώς από τη μακροχρόνια εξοικείωση των Ισραηλινών επενδυτών με τον πόλεμο, σημειώνει η WSJ. Η πλειονότητα των κεφαλαίων που κινούνται στο χρηματιστήριο είναι εσωτερική και οι επενδυτές γνωρίζουν πως οι συγκρούσεις σπάνια εκτροχιάζουν μακροπρόθεσμα την οικονομία. Για πολλούς, οι αναταράξεις είναι αγοραστικές ευκαιρίες.
Ωστόσο, το νέο ράλι δείχνει κάτι παραπάνω: ότι οι αγορές προεξοφλούν στρατηγική βελτίωση της θέσης του Ισραήλ και του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η κοινή επιχείρηση με τις ΗΠΑ κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος φαίνεται να ενισχύει την εικόνα ισχύος και να μειώνει αυτό που οι επενδυτές ονομάζουν «γεωπολιτικό premium» – το επιπλέον ρίσκο που αποτυπώνεται στην αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων.
Οικονομία υπό πίεση, αλλά όχι σε κρίση
Αξίζει να σημειωθεί πως παρά τη μαζική επιστράτευση και τις επιχειρήσεις σε πολλαπλά μέτωπα, η ισραηλινή οικονομία δείχνει επίσης ανθεκτικότητα. Το ΑΕΠ συνεχίζει να αυξάνεται, η ανεργία παραμένει κάτω από 3% – αν και αυτό οφείλεται εν μέρει στην αποχώρηση ξένων εργαζομένων και την αφαίρεση αδειών εργασίας από Παλαιστινίους.
Το έλλειμμα έχει μεν διευρυνθεί σε σχέση με τα προπολεμικά επίπεδα, αλλά συνολικά οι μακροοικονομικοί δείκτες δεν δείχνουν αποσταθεροποίηση, σημειώνει στη WSJ ο επικεφαλής οικονομολόγος της IBI Investment House στο Τελ Αβίβ, Ραφαέλ Γκόζλαν.
Πώς άρχισε να αλλάζει το κλίμα
Η μεταστροφή του επενδυτικού κλίματος φαίνεται να ξεκινά από τη μυστική επιχείρηση εξουδετέρωσης του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, και να κορυφώνεται με τις επιθέσεις σε βάθος στο ιρανικό πυρηνικό δίκτυο. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το Ισραήλ έχει κατορθώσει να μειώσει τον κίνδυνο από τα περιφερειακά του μέτωπα: η Χαμάς αποδυναμωμένη, η Χεζμπολάχ αποψιλωμένη, το καθεστώς Άσαντ έχει χάσει τον έλεγχο και το ιρανικό στρατιωτικό αποτύπωμα έχει δεχθεί πλήγμα.
Παρ’ όλα αυτά, οι στρατιωτικές επιτυχίες δεν ισοδυναμούν με στρατηγική σταθερότητα. Ο επικεφαλής του ισραηλινού στρατού, Εγιάλ Ζαμίρ, προειδοποίησε πως «οι δύσκολες μέρες είναι ακόμη μπροστά» και ότι το Ισραήλ πρέπει να προετοιμαστεί για «μακροχρόνια εκστρατεία».
Το καθεστώς του Ιράν μπορεί να αντέξει και να ξαναχτίσει σταδιακά το πυρηνικό του πρόγραμμα ή να ενισχύσει τις έμμεσες επιρροές του στην περιοχή. Και φυσικά, η βασική πηγή διεθνούς κατακραυγής – το Παλαιστινιακό – παραμένει ανοιχτή και άλυτη.
Το μήνυμα των αγορών
Προς το παρόν, οι αγορές δίνουν ένα ξεκάθαρο σήμα: το επενδυτικό κλίμα στο Ισραήλ δεν επηρεάζεται αρνητικά από τον πόλεμο – το αντίθετο. Αν η νέα ισορροπία ασφαλείας επιβεβαιωθεί, το Ισραήλ θα μπορούσε να δει εισροή ξένων κεφαλαίων το επόμενο διάστημα.
Ο δείκτης TA-125 έχει δώσει συνολική απόδοση 46% από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις 12 Ιουνίου 2025, υπερβαίνοντας το 40% του S&P 500, σύμφωνα με στοιχεία της FactSet.
Το ερώτημα όμως παραμένει: μήπως η αγορά κάνει υπεραισιόδοξο στοίχημα σε έναν πόλεμο που ακόμη δεν έχει τελειώσει;
Greek (GR) · 
English (US) ·