Οι κίνδυνοι από τον πόλεμο του σκραπ αλουμινίου

Σοβαρές απώλειες καταγράφει η Ευρώπη στον πόλεμο του σκραπ αλουμινίου. Ένας πόλεμος που ναι μεν διεξάγεται σιωπηρά αλλά εξελίσσεται ραγδαία, λαμβάνοντας πλέον σοβαρές διαστάσεις, απειλώντας τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης σε κρίσιμες πρώτες ύλες, υπονομεύοντας ταυτόχρονα το CRM Act και τους στόχους του.

Το θέμα απασχολεί τη βιομηχανία αλουμινίου από την άνοιξη του 2025, ωστόσο η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης δείχνει να μην το έχει αντιληφθεί με αποτέλεσμα την συστηματική επιδείνωση της κατάστασης και την άμεση αντίδραση των βιομηχάνων του κλάδου.

Όπως τονίζει σε σχετική ανάρτησή του στο LinkedIn, o Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της METLEN Energy and Metals και Πρόεδρος της Eurometaux της Ένωσης για τη Bιομηχανία Mη Σιδηρούχων Μετάλλων, «η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια σιωπηλή κρίση: το σκραπ αλουμινίου, η βασική πρώτη ύλη για την ανακύκλωση, εξάγεται από την ήπειρο σε επίπεδα-ρεκόρ. Πρέπει να σταματήσουμε να χάνουμε το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα και να το υπερασπιστούμε».

Ο κ. Μυτιληναίος περιγράφοντας την κατάσταση επισημαίνει πως «με τον διπλασιασμό των δασμών στο πρωτογενές αλουμίνιο από τις ΗΠΑ, η ζήτηση για το ευρωπαϊκό σκραπ έχει αυξηθεί κατακόρυφα, απειλώντας τη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών εταιρειών που ανακυκλώνουν αλουμίνιο, εντείνοντας την εξάρτησή μας από την εξωτερική προμήθεια. Αυτό δεν είναι βιώσιμο. Τα απορρίμματα αλουμινίου δεν είναι απόβλητα. Είναι μια στρατηγική πρώτη ύλη που φέρει ενσωματωμένη αξία και ενέργεια». Και τονίζει πως η εξαγωγή του σκραπ, ειδικά σε μεγάλη κλίμακα, όπως συμβαίνει από την άνοιξη του 2025 υπονομεύει τους κλιματικούς στόχους, την ενεργειακή ασφάλεια και τα θεμέλια των βιομηχανιών καθαρής τεχνολογίας και άμυνας της Ευρώπης. Ο κ. Μυτιληναίος υποστηρίζει πλήρως την εισαγωγή περιορισμών στις εξαγωγές των απορριμμάτων αλουμινίου. Και εξηγεί πως «δεν πρόκειται για προστατευτισμό, πρόκειται για συνοχή, ανθεκτικότητα και διασφάλιση του μέλλοντος της Ευρώπης».

Η METLEN με βάση τη μακροχρόνια τεχνογνωσία και το εκπαιδευμένο προσωπικό της και μέσω της βέλτιστης επεξεργασίας ανακυκλωμένου αλουμινίου έχει την ικανότητα να παράγει νέες πρώτες ύλες, καταναλώνοντας σημαντικά λιγότερη ενέργεια, μειώνοντας έτσι δραστικά και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Στα ευρωπαϊκά στρατηγικά αποθέματα το σκραπ αλουμινίου

Αντίστοιχη είναι και η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αλουμινίου η οποία επισημαίνει πόσο σημαντικό είναι το σκραπ του αλουμινίου και πρέπει να συμπεριληφθεί στα Στρατηγικά Αποθέματα της Ευρώπης, να απαγορευτεί η εξαγωγή του σε τρίτες χώρες και να θωρακισθεί ακόμα καλύτερα η ευρωπαϊκή παραγωγή. Το αλουμίνιο ανακυκλώνεται σε ποσοστό 99% απαιτώντας μόνο το 5% της ενέργειας που χρησιμοποιήθηκε για την πρωτογενή του παραγωγή. Οι επιχειρήσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη ανακυκλώνουν το σύνολο του παραγόμενου σκραπ αλουμινίου, εισάγοντας επιπλέον ποσότητες από το εξωτερικό.  Κατά συνέπεια το σκραπ αλουμινίου αποτελεί ουσιαστικά πρώτη ύλη που μπορεί να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες της Ευρώπης που η συγκυρία λόγω δασμών τις κάνει πιο επιτακτικές.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Αλουμινίου προβλέπει αύξηση 40% έως το 2030 στη ζήτηση του αλουμινίου, η οποία θα απαιτήσει επιπλέον 33 εκατομμύρια τόνους παραγωγής ετησίως. Παράλληλα η βιομηχανία αλουμινίου πρέπει να μειώσει τις εκπομπές της κατά περισσότερο από 95% έως το 2050. Για να επιτευχθεί αυτός ο φιλόδοξος στόχος, αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως αλουμίνιο χαμηλών εκπομπών άνθρακα πρέπει να γίνει ο κανόνας. Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος του scrap αλουμινίου είναι καταλυτικός.

Όπως τονίζει το Διεθνές Ινστιτούτο Αλουμινίου, η Ευρώπη έχει το υψηλότερο ποσοστό απόδοσης ανακύκλωσης (RER) στον κόσμο, ανακτώντας το 81% του σκραπ αλουμινίου που διατίθεται στην περιοχή. Η Βόρεια Αμερική έχει τον υψηλότερο ρυθμό εισροής ανακύκλωσης (RIR) στον κόσμο με το 57% του μετάλλου που παράγεται στην περιοχή να προέρχεται από σκραπ. Η Κίνα, η οποία είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής τόσο πρωτογενούς όσο και ανακυκλωμένου αλουμινίου, παράγει επίσης περισσότερους από 10 εκατομμύρια τόνους σκραπ αλουμινίου κάθε χρόνο, αντιπροσωπεύοντας το ένα τρίτο του ετήσιου παγκόσμιου συνόλου. Να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται σε συσκευασίες ή στη δόμηση, το αλουμίνιο διατηρεί ακέραια τα χαρακτηριστικά του μετά την ανακύκλωση χωρίς ποιοτική υποβάθμιση. Οι ιδιότητες αυτές χαρακτηρίζουν το αλουμίνιο ως «Ενεργειακή Τράπεζα». Επομένως γίνεται απόλυτα κατανοητή η ανάγκη εγρήγορσης και σε αυτό την κρίση που είναι σε εξέλιξη.