SIPRI: Πυρηνικός «πυρετός» με νέα κούρσα εξοπλισμών – Η χώρα με το ταχύτερα αναπτυσσόμενο οπλοστάσιο

Οι χώρες με πυρηνικά ενισχύουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια και αποχωρούν από συμφωνίες ελέγχου των εξοπλισμών, προειδοποιεί σε έκθεσή του που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα το διεθνές ινστιτούτο ερευνών για την ειρήνη με έδρα τη Στοκχόλμη (SIPRI).

Το SIPRI κατέγραψε 12.241 πυρηνικές κεφαλές τον Ιανουάριο του 2025, από τις οποίες 9.614 είναι αποθηκευμένες ενόψει δυνητικής χρήσης τους.

Σύμφωνα με το SIPRI, οι παγκόσμιες εντάσεις έχουν οδηγήσει τα εννέα πυρηνικά κράτη – Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Βόρεια Κορέα και Ισραήλ – να σχεδιάζουν να αυξήσουν τα αποθέματά τους.

«Η εποχή της μείωσης του αριθμού των πυρηνικών όπλων στον κόσμο, η οποία διαρκούσε από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, φτάνει στο τέλος της», ανέφερε το SIPRI. «Αντίθετα, βλέπουμε μια σαφή τάση αύξησης των πυρηνικών οπλοστασίων, όξυνσης της πυρηνικής ρητορικής και εγκατάλειψης των συμφωνιών ελέγχου των όπλων».

Σημειώνεται ότι μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι παλαιότερες πυρηνικές κεφαλές γενικά καταστρέφονταν ταχύτερα από ό,τι αναπτύσσονταν νέες, κάτι που οδήγησε στη μείωση του συνολικού αριθμού τους. Η τάση αυτή όμως εγείρεται κίνδυνος να αντιστραφεί τα επόμενα χρόνια.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ είχαν διατηρήσει τα μεγέθη των χρησιμοποιήσιμων κεφαλών τους σχετικά σταθερά το 2024. Ωστόσο, και οι δύο εφάρμοζαν εκτεταμένα προγράμματα εκσυγχρονισμού που θα μπορούσαν να αυξήσουν το μέγεθος των οπλοστασίων τους στο μέλλον.

Οι δυνάμεις με πυρηνικά οπλοστάσια, πάνω απ’ όλες οι ΗΠΑ και η Ρωσία, στις οποίες ανήκει χονδρικά το 90% των παγκόσμιων αποθεμάτων, αποδύθηκαν στον «εκσυγχρονισμό υπαρχόντων όπλων και στην προσθήκη νέων εκδοχών» τους, τόνισε το SIPRI σε ανακοίνωσή του.

Η Κίνα

Το ταχύτερα αναπτυσσόμενο οπλοστάσιο, ωστόσο, είναι αυτό της Κίνας. Η χώρα θα μπορούσε να «έρθει στα ίσα» με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία όσον αφορά τον αριθμό των διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων που διαθέτει έως το 2030, σύμφωνα με εκτίμηση του SIPRI.

Στην έκθεσή του αναφέρει ότι η χώρα διαθέτει τουλάχιστον 600 πυρηνικές κεφαλές και προσθέτει περίπου 100 στο οπλοστάσιό της κάθε χρόνο από το 2023. Πέρυσι, σύμφωνα με το SIPRI, η Κίνα αύξησε τον αριθμό των πυρηνικών κεφαλών της από 410 το 2023 σε 500 στις αρχές του 2024.

Η εκτίμηση του SIPRI συμφωνεί με την αντίστοιχη εκτίμηση του Πενταγώνου, το οποίο ανέφερε στην περσινή του έκθεση για τη στρατιωτική ισχύ της Κίνας ότι η ασιατική χώρα διαθέτει πάνω από 600 λειτουργικές πυρηνικές κεφαλές και βρίσκεται σε καλό δρόμο για να αυξήσει το οπλοστάσιό της σε 1.000 κεφαλές έως το 2030.

Σύμφωνα με το SIPRI, η Κίνα θα μπορούσε να έχει τόσους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους όσο οι ΗΠΑ ή η Ρωσία έως το 2030, αλλά θα υστερεί σε αριθμό κεφαλών. Εκτιμά ότι η Κίνα θα έχει μέγιστο αριθμό 1.500 κεφαλών έως το 2035.

Συγκριτικά, οι ΗΠΑ διαθέτουν 5.177 πυρηνικές κεφαλές, ενώ η Ρωσία 5.459, σύμφωνα με εκτιμήσεις του SIPRI. Συνδυαστικά το απόθεμα των χωρών αποτελεί σχεδόν το 90% των πυρηνικών όπλων παγκοσμίως.

Οι άλλες πυρηνικές δυνάμεις

• Η Βρετανία δεν αύξησε των αριθμό των πυρηνικών κεφαλών της το 2024, όμως, με δεδομένη την απόφαση που πήρε η χώρα το 2021 να τις αυξήσει από τις 225 στις 260, είναι πιθανό πως ο αριθμός τους θα αυξηθεί στο κοντινό μέλλον, κατά το ινστιτούτο.
• Ομοίως, το πυρηνικό οπλοστάσιο της Γαλλίας παρέμεινε αμετάβλητο, στις περίπου 290 κεφαλές, ωστόσο «το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πυρηνικών όπλων της προχώρηση κατά τη διάρκεια του 2024».
• Η Ινδία και το Πακιστάν επίσης «συνέχισαν να αναπτύσσουν νέους τύπους συστημάτων-φορέων πυρηνικών όπλων το 2024». Στις αρχές του 2025 η Ινδία διέθετε «αυξανόμενο απόθεμα» περίπου 180 πυρηνικών όπλων, ενώ το οπλοστάσιο του Πακιστάν παρέμενε σταθερό στις περίπου 170 πυρηνικές κεφαλές.
• Το πρόγραμμα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων της Βόρειας Κορέας παραμένει «στην καρδιά της στρατηγικής της για την εθνική ασφάλεια», σύμφωνα με την έκθεση του ινστιτούτου. Το SIPRI εκτιμά πως διαθέτει περίπου πενήντα πυρηνικές κεφαλές και πως διαθέτει «επαρκείς ποσότητες σχάσιμου υλικού για να φθάσει συνολικά ως και τις 90 κεφαλές».
• Το Ισραήλ, που δεν έχει παραδεχτεί ποτέ δημόσια πως διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο, επίσης βρίσκεται σε διαδικασία εκσυγχρονισμού του οπλοστασίου του, που το SIPRI εκτιμά πως έφθανε τις 90 πυρηνικές κεφαλές στις αρχές της χρονιάς.