Στο μικροσκόπιο της Κομισιόν το ράλι των τιμών ρεύματος στη ΝΑ Ευρώπη

 Ομάδα επιφορτισμένη με την ανάλυση των δεδομένων που οδηγούν στην διχοτόμηση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας με την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης να «πληρώνει την νύφη», έχει συστήσει η Κομισιόν.

Τα παραπάνω επισήμανε, μεταξύ άλλων, η Γενική Διευθύντρια της DG Energy Ditte Juul Jorgensen μιλώντας εχθές στο συνέδριο της Eurelectric «Power Summit 2025» στις Βρυξέλλες. Σημειώνεται ότι όλα τα «σημάδια» δείχνουν εξαιρετικά πιθανό να έχουμε «μία από τα ίδια» φέτος το καλοκαίρι όπως πέρυσι με τις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να «επιδίδονται» σε ένα ράλι τιμών και στην αντίπερα όχθη, την ίδια στιγμή, οι αγορές της Δυτικής Ευρώπης να παραμένουν σε λελογισμένα επίπεδα.

Η χαμηλή στάθμη των αποθεμάτων στα υδροηλεκτρικά της περιοχής, η ελλιπής διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών της περιοχής με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, σε συνδυασμό με μια εκτόξευση της ζήτησης στην περίπτωση ενός συγχρονισμένου καύσωνα που θα επιφέρει συνθήκες «σπανιότητας της ενέργειας» δηλαδή δυσκολία κάλυψης των αναγκών, δύναται να διαμορφώσει συνθήκες «τέλειας καταιγίδας», ήτοι ακραίες διακυμάνσεις στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής που θα «δοκιμάσουν» για ακόμη μια φορά τις αντοχές των αγορών και των καταναλωτών.

Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει στην επικείμενη συνάντηση των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ την ερχόμενη Δευτέρα 16 Ιουνίου με Αθήνα, Σόφια και Βουκουρέστι να προσανατολίζονται σε μια συντονισμένη παρέμβαση επί του ζητήματος.

Ακόμη συζητούν…

Σε κάθε περίπτωση, τα μέχρι τώρα «δείγματα γραφής» υπογραμμίζουν την κρισιμότητα του θέματος το οποίο ωστόσο, όπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, δεν έχει γνωρίσει την δέουσα επιμέλεια από τους αρμόδιους τόσο σε εθνικό όσο και πολύ περισσότερο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πράγμα που αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι η εν λόγω ευρωπαϊκή «task force» της Κομισιόν δεν έχει διατυπώσει μέχρι στιγμής κάποιο μέτρο παρά το γεγονός ότι πλέον έχουμε μπει την «κόκκινη ζώνη» του καλοκαιριού.

Το ζήτημα ωστόσο, όπως τόνισε η Γενική Διευθύντρια της DG ENERGY δεν αφορά μονάχα τις τιμές αλλά σχετίζεται άμεσα με την ενεργειακή ασφάλεια μιας και θέτει εν αμφιβόλω το συνολικότερο εποικοδόμημα, διασαλεύοντας την ενεργειακή τροφοδοσία μιας ολόκληρης περιοχής της ΕΕ.

Υπό αυτό το πρίσμα, η «επόμενη μέρα» της ενεργειακής στρατηγικής της ΕΕ θα πρέπει να εδράζεται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα αντιμετωπίζει «κατά μέτωπο» τις προκλήσεις του σήμερα, διατηρώντας, ωστόσο, σταθερή πυξίδα στην επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων που στο τέλος της ημέρας, θα «χαρίσουν» την πολυπόθητη ανεξαρτησία και ανταγωνιστικότητα στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Οι 3 προτεραιότητες της DG Energy

Επί του πρακτέου, όπως ανέλυσε η Γενική Διευθύντρια, η DG ENERGY εργάζεται πάνω στην διαμόρφωση ενός ενιαίου ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέπει την προώθηση των ενεργειακών στόχων, ανοίγοντας δρόμο για την προώθηση του εξηλεκτρισμού ως βασικός «driver», όπως είπε χαρακτηριστικά, για την απανθρακοποίηση, την ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια.

Το ενεργειακό τρίπτυχο της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας συμπληρώνουν η έμφαση στην ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς με επενδύσεις τόσο σε «software» όσο και σε υποδομές, καθώς και η διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων, αναγνωρίζοντας ότι τα ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν μέρος της ενεργειακής εξίσωσης για αρκετά χρόνια ακόμη.

Η προεδρία της Δανίας

Ο Υπουργός Κλίματος, Ενέργειας και Υποδομών της Δανίας Lars Aagaard, μιλώντας νωρίτερα στο συνέδριο και συμμετέχοντας στην συζήτηση του πάνελ που ακολούθησε, παρέθεσε τους βασικούς άξονες και στοχεύσεις της νέας προεδρίας που αναλαμβάνει η χώρα του για το δεύτερο εξάμηνο του 2025 όπου ξεχωρίζει η έμφαση στην επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων. Ειδικότερα, όπως τόνισε ο ίδιος, «ο εξηλεκτρισμός είναι η μόνη λύση για την Ευρώπη» και το ζήτημα είναι πως θα αντιμετωπιστούν, την ίδια στιγμή, οι προκλήσεις που έχουν προκύψει.

Στην πρώτη γραμμή ψηφιοποίηση και AI

Σε αυτή την κατεύθυνση οι απαντήσεις της αγοράς μέσα από τους Birgitte Ringstad Vartdal, Διευθύνουσα Σύμβουλο της νορβηγικής Statkraft, Γιώργο Στάσση, Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΗ και τον Michael D. Lewis, Διευθύνοντα Σύμβουλο της γερμανικής Uniper ξεχωρίζουν την σημασία της ψηφιοποίησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, την σταθερότητα στην αγορά με ενίσχυση και προώθηση των επενδύσεων, την έμφαση στα δίκτυα ακόμη κι αν η ζήτηση σήμερα δεν το «δικαιολογεί», αναγνωρίζοντας εν τέλει ότι η Ευρώπη διαθέτει τα «εργαλεία» για να ξεπεράσει τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο, επιτυγχάνοντας την πράσινη μετάβαση.

Από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ υπήρξε ξεκάθαρος ως προς τα οφέλη από την διείσδυση των ΑΠΕ. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι χώρες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας που κατά την ενεργειακή κρίση έμειναν εκτός της κούρσας τιμών που βιώσαν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.

Αποκατάσταση εμπιστοσύνης

Υπό αυτό το πρίσμα το πρόσφατο μπλακάουτ της Ιβηρικής περισσότερο υπογραμμίζει την ανάγκη θωράκισης του ενεργειακού συστήματος, αξιοποιώντας τα εργαλεία της ψηφιοποίησης και άλλων τεχνολογιών προς ενίσχυση της «ανθεκτικότητας» του συστήματος, παρά μηδενίζει ή εξαλείφει τα οφέλη των ΑΠΕ.

Η ανθεκτικότητα του συστήματος, όπως ανέφερε, λαμβάνοντας υπόψη και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από την μελέτη του συμβάντος στην Ιβηρική, συνιστά ένα εξαιρετικό θέμα, καθώς θα καταλήξει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην πράσινη ενέργεια και εν συνόλω στη μετάβαση σε μια απανθρακοποιημένη οικονομία.