«The Phoenician Scheme»: Ο Γουές Άντερσον παραδίδει ένα ακόμη στιλιζαρισμένο παραμύθι

Ο σκηνοθέτης, κατάφωρος για τις αυστηρά συμμετρικές του συνθέσεις, τις παστέλ χρωματικές του παλέτες και την αποστασιοποιημένη υποκριτική των πρωταγωνιστών του, παραδίδει μια ταινία γεμάτη χιούμορ, σουρεαλισμό και έντονο καλλιτεχνικό ύφος, που όμως ενδέχεται να διχάσει το κοινό.

Ένα πολιτικό παραμύθι με επένδυση... όπερας

Η σκέψη εκτυλίσσεται σε μια φανταστική άποψη της δεκαετίας του ’50, με κεντρικό ήρωα τον Ζα-ζα Κόρντα – τον οποίο ενσαρκώνει ο Μπενίθιο ντελ Τόρο – έναν δισεκατομμυριούχο εμπόριο όπλων που επιβιώνει καθημερινά από δολοφονικές απόπειρες. Η φιγούρα του θυμίζει διαβόητους ιστορικούς μεγιστάνες όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Χάουαρντ Χιουζ, προσδίδοντας στη σάτιρα ένα πολιτικό και κοινωνικό βάθος.

Η διήγηση ξεκινά με μια εκρηκτική σκηνή καταδίωξης στον αέρα, για να προσγειωθεί γρήγορα στην πολυτελή βίλα του Κόρντα, όπου τον επισκέπτεται η 20χρονη κόρη του Λίζελ – μια δόκιμη καλόγρια, που υποδύεται η Μία Θρίπλετον. Ο πατέρας, ο οποίος την έχει αγνοήσει για χρόνια, αποφασίζει να της αναθέσει την αυτοκρατορία του, αποκλείοντας τα εννέα αγόρια του. Εκείνη, με φόντο φήμες για τον φόνο της μητέρας της, δέχεται να τον ακολουθήσει, όχι για τα χρήματα αλλά για να ανακαλύψει την αλήθεια.

Ένα διεθνές καστ σε σκηνοθετικό... πειραματισμό

Το φιλμ είναι γεμάτο με αναγνωρίσιμα ονόματα του Χόλιγουντ: Μάικλ Σέρα στον ρόλο του νορβηγού γραμματέα Μπιορν, που θυμίζει σπασικλάκι από κόμικ, η Σκάρλετ Γιόχανσον ως ξαδέλφη του Κόρντα, με την οποία εκείνος προχωρά σε συμβουλή γάμου, και ο Τομ Χανκς μαζί με τον Μπράιαν Κράνστον ως εκκεντρικοί επιχειρηματίες σιδηροδρόμων. Ο Ριζ Άχμεντ προσθέτει βασιλικό αέρα ως μυστηριώδης πρίγκιπας, ενώ ο Ματιέ Αμαλρίκ και ο Τζέφρι Ράιτ συμπληρώνουν το καστ σε κωμικές, αλλά καλοστημένες σκηνές.

Το αποτέλεσμα είναι μια φαντασμαγορική αλληλουχία από επεισόδια, όπου η δράση –συχνά γελοιογραφική– παρεμβάλλεται από ποιητικά οράματα στον «παράδεισο», με θεϊκές παρουσίες από τον Μπιλ Μάρεϊ, τον Φ. Μάρεϊ Έιμπραχαμ και τον Γουίλεμ Νταφόε.

Ένα αφηγηματικό χέραβος με ισχυρές προθέσεις

Αν και στο επίκεντρο βρίσκεται μια υποτυπώδης οικογενειακή εξιλέωση – ένας κυνικός πατέρας που ανακαλύπτει ξανά την αγάπη μέσω της κόρης του – το σενάριο διαλύεται γρήγορα μέσα σε έναν καταιγισμό από στυλιζαρισμένες σκηνές, που φαίνεται να υπηρετούν περισσότερο την αισθητική παρά τη δραματουργία. Πολλές από τις γραμμές μοιάζουν με εσωτερικά αστεία, και ο συμμετρία κάποιες στιγμές χάνει την ισορροπία του, αφήνοντας τον θεατή να περιφέρεται σε ένα λαβύρινθο από εκκεντρικότητες.

Κριτική πρόσβαση και θεματικές προεκτάσεις

Η ταινία διακρίνεται για το γνώριμο ύφος του Άντερσον, αλλά δεν αποφεύγει την επανάληψη. Όσο κι αν η παρωδία του μεγάλου κεφαλαίου και των πολιτικών συμφερόντων έχει ενδιαφέρον – ιδίως με φόντο τα σημερινά παγκόσμια δεδομένα – ο σκηνοθέτης επιλέγει την επιφάνεια αντί της ουσίας. Το φιλμ δεν εμβαθύνει στις συνέπειες της διαφθοράς ή της πολιτικής απληστίας, επιλέγοντας να παραμείνει σε μια ελαφριά και συχνά παιγνιώδη προσέγγιση.

Το «The Phoenician Scheme» είναι σίγουρα ένα επιπλέον τεχνικά εντυπωσιακό δημιούργημα του Γουές Άντερσον, γεμάτο από οικείες φόρμες και αστείες λεπτομέρειες. Ωστόσο, η υπερβολή των γνωστών του μοτίβων και η ένδεια συναισθηματικής σύνδεσης ενδεχομένως κουράσει το μη μυημένο κοινό. Για τους φανατικούς, αποτελεί άλλη μια προσθήκη σε έναν κόσμο που αγαπούν – για τους υπόλοιπους, ενδεχομένως φανεί περισσότερο σαν ένα καλλιτεχνικό πείραμα που ευχαρίστησε τον δημιουργό του περισσότερο απ’ ό,τι το κοινό του.