Θεσσαλονίκη: Τα “ηχοτοπία” στο έργο των Τάσσου και Σικελιώτη έρχονται στο Τελλόγλειο

Τα «ηχοτοπία» που αναδύονται από τη ζωγραφική του Τάσσου και του Σικελιώτη και συνδέονται με την αναζήτηση της ελληνικότητας που διαπνέει τα έργα των κορυφαίων δημιουργών της «Γενιάς του ‘30», αναλύονται στο Τελλόγλειο στη διάλεξη του Καθηγητή Εθνομουσικολογίας, Λάμπρου Λιάβα.

Η διάλεξη του Καθηγητή Εθνομουσικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιο Αθηνών θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της έκθεσης «Σικελιώτης/Τάσσος: Μια φιλία με κοινές ρίζες», τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου, στις 7 το βράδυ, με ελεύθερη είσοδο.

Όπως σημειώνει ο κ. Λιάβας, ο όρος «ηχοτοπίο-soundscape» δεν περιορίζεται στη μουσική αλλά αντανακλά το σύνολο από τους ήχους του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος ως εμπειρία, μνήμη και ταυτότητα.

Στην ομιλία του Καθηγητή του ΕΚΠΑ ανιχνεύεται η ιδιαίτερη σχέση των δύο δημιουργών με την παράδοση του δημοτικού και του ρεμπέτικου τραγουδιού που επανέρχεται μέσα από απεικονίσεις λαϊκών οργανοπαικτών, μουσικών οργάνων και ρεμπέτικων πάλκων. Σύμφωνα με τον κ. Λιάβα, η σχέση αυτή επηρεάζει όχι μόνο τη θεματολογία αλλά και τους προσωπικούς κώδικες και το μορφοπλαστικό τους λεξιλόγιο. Παράλληλα, καταγράφουν ο Τάσσος και ο Σικελιώτης τα «ηχοτοπία» των λαϊκών συλλαλητηρίων με τα πανό, τους τηλεβόες, τα συνθήματα και τις «χορογραφημένες» κινήσεις των διαδηλωτών, ενώ οι λαϊκοί θρήνοι για τους νεκρούς ήρωες ταυτίζονται με τον Επιτάφιο Θρήνο και τα δημοτικά μοιρολόγια.

Αξίζει να σημειωθεί πως γίνεται ξεχωριστή αναφορά στα «εικαστικά εξώφυλλα» στους δίσκους βινυλίου της περιόδου 1960-80, με έργα των σημαντικότερων ζωγράφων της εποχής να συνοδεύουν τους «κύκλους τραγουδιών» στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι και στις επανεκδόσεις των ρεμπέτικων. Οι ασπρόμαυρες ξυλογραφίες του Τάσσου στα εξώφυλλα των δίσκων της Σωτηρίας Μπέλλου, με τη βυζαντινή τελετουργική τους λιτότητα, επιβεβαιώνουν τις γνήσια λαϊκές του καταβολές και το βαθύτερο ήθος της τέχνης του.

Σύντομο βιογραφικό του κ. Λιάβα:

Είναι Καθηγητής Εθνομουσικολογίας, στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Σπούδασε νομικά στην Αθήνα, εθνολογία και εθνομουσικολογία στο Παρίσι. Έχει αναπτύξει πολύπλευρη ερευνητική, εκπαιδευτική και επιμορφωτική δραστηριότητα με στόχο την καταγραφή, μελέτη και διάδοση της ελληνικής μουσικής (λόγια, δημοτική, αστική, νεότερο και σύγχρονο ελληνικό τραγούδι).

Έχει επιμεληθεί σχετικές βιβλιογραφικές, δισκογραφικές και ηλεκτρονικές εκδόσεις, εκθέσεις, συνέδρια, φεστιβάλ, μουσικοθεατρικές παραστάσεις και συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει ασχοληθεί με την οργάνωση αρχείων, μουσική αρθρογραφία και μουσικοκριτική, καθώς και με την παραγωγή ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών για την παραδοσιακή μουσική («Το Αλάτι της Γης»).

Το 2021 του απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Βραβείο Μουσικής Σπύρου Μοτσενίγου και το 2022 το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Η έκθεση «Σικελιώτης/Τάσσος: Μια φιλία με κοινές ρίζες» στο Τελλόγλειο Ίδρυμα θα διαρκέσει έως τις 26 Ιανουαρίου 2025.

Ωράριο λειτουργίας εκθεσιακού: Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή 9:00-14:00, Τετάρτη 9:00-14:00 & 17:00-21:00, Σάββατο και Κυριακή 10:00-18:00.