Το Beyond Borders Καστελλόριζου γιορτάζει 10 χρόνια: Ένα αφιέρωμα στo ελληνικό ντοκιμαντέρ

Η φετινή έκδοση του φεστιβάλ τιμά την βάδιση του ελληνικού ντοκιμαντέρ, ενός κινηματογραφικού είδους που δεν σταματά να καταγράφει, να σχολιάζει και να επαναπροσδιορίζει την κοινωνική και ιστορική εμπειρία. Με φόντο τον ιδιαίτερο τόπο του Καστελλορίζου —σύμβολο μνήμης και διαπολιτισμικής ανταλλαγής— το φεστιβάλ επιμένει να ανοίγει ορίζοντες, σε μια εποχή που τα σύνορα γίνονται ολοένα και πιο σφιχτά.

Η φετινή διοργάνωση συγκέντρωσε αριθμό-ρεκόρ υποβολών, με 907 ταινίες από 92 χώρες. Στο διαγωνιστικό πρόγραμμα εντάχθηκαν 42 ντοκιμαντέρ, από τα οποία οι 35 κάνουν ελληνική, διεθνή ή παγκόσμια πρεμιέρα, έχοντας ήδη λάβει διακρίσεις ή παρουσιαστεί σε φεστιβάλ όπως οι Κάννες, το Βερολίνο, η Βενετία και το IDFA.

Από την συνέντευξη τύπου του φεστιβάλ στον Ιανό.

Το φεστιβάλ οργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) σε σύμπραξη με τον οργανισμό Ecrans des Mondes (Παρίσι), ενώ υποστηρίζεται από σημαντικούς διεθνείς φορείς όπως το ZDF, το ARTE, το BBC και το Movies that Matter. Στρατηγικός εταίρος της φετινής διοργάνωσης είναι η ΔΕΗ, που ενισχύει σταθερά την ελληνική πολιτιστική δημιουργία.

Το Beyond Borders απλώνεται και φέτος σε τρεις σκηνές: το Κυρίως Διαγωνιστικό Τμήμα, το μicro Διαγωνιστικό Τμήμα και το Πανόραμα. Το τελευταίο φιλοξενεί φέτος ένα αφιέρωμα στο Ελληνικό ντοκιμαντέρ, προβάλλοντας έργα καταξιωμένων δημιουργών αλλά και ανερχόμενων σκηνοθετών, συνθέτοντας ένα μωσαϊκό που αποτυπώνει τη δυναμική και την ανανέωση του είδους.

Η τελετή έναρξης σηματοδοτείται από την υπεροχή του «Johatsu – Αυτοί που έγιναν καπνός» των Andreas Hartmann και Arata Mori, ένα ντοκιμαντέρ για το φαινόμενο των «εξαφανισμένων» στην Ιαπωνία. Η βραδιά περατώνεται με μια μουσική αναδρομή στη μνήμη, μέσα από έργα των Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Λοΐζου και άλλων εμβληματικών συνθετών.

Η εικαστική πανομοιότητα του φετινού φεστιβάλ, δια χειρός Polkadot Design, αντλεί έμπνευση από την υφαντική τέχνη, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση μνήμης και αφήγησης. Ο ελληνικός ντοκιμαντερίστας παρομοιάζεται με υφάντρα της πραγματικότητας, που πλέκει τις εικόνες του παρελθόντος και του παρόντος σε έναν κινηματογραφικό καμβά προορισμένο για το μέλλον.

Από την συνέντευξη τύπου στον Ιανό.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια Ειρήνη Σαρίογλου τονίζει ότι το φεστιβάλ «γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν, την τοπικότητα με την οικουμενικότητα και τιμά την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία έκφρασης».

Με 10 συνολικά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου του Χρυσού, Αργυρού και Χάλκινου Στεφανιού της Μεγίστης —πιστών αντιγράφων αρχαίου ευρήματος του 4ου αιώνα π.Χ.— το φεστιβάλ επιβραβεύει ταινίες που προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ιστορική πραγματικότητα και τη δημιουργική τόλμη. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο Co-Production Forum, που φέτος επιστρέφει ενισχυμένο, συνδέοντας δημιουργούς από την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Μικρά Ασία.

Παράλληλα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει masterclasses από σημαντικούς επαγγελματίες όπως η Claudia Bucher του ARTE και η Silvia De Felice της RAI Documentari, καθώς και ειδικές δράσεις όπως το Critics’ Corner και η συζήτηση «Το Μέλλον του Ντοκιμαντέρ», με τον σκηνοθέτη Jobst Knigge.

Τέλος, φέτος εγκαινιάζεται το Beyond Borders Podcast Series, μια νέα πρωτοβουλία εξωστρέφειας με συνεντεύξεις από προσωπικότητες της παγκόσμιας οπτικοακουστικής βιομηχανίας, διαθέσιμες δωρεάν στο κοινό.

Με σταθερό βλέμμα στο μέλλον αλλά ρίζες βαθιά στην ιστορική μνήμη, το Beyond Borders επιβεβαιώνει τον ρόλο του ως ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς πολιτιστικής διπλωματίας της Ελλάδας και μια ζωντανή γιορτή της ντοκιμαντερίστικης δημιουργίας.