Τσαγκαροδευτέρα...

Αυτή την απολαυστική εισαγωγή από απόσπασμα του Ε. Π. Τόμσον προτιμά ο συγγραφέας Χάρης Ναξάκης για να μας εισαγάγει στην κριτική του για την Τεχνητή Νοημοσύνη στο νέο του βιβλίο «Τεχνοκόσμος» με υπότιτλο: «Ψηφιακό κεφάλαιο - Τεχνητή Νοημοσύνη - Μετανθρωπινότητα και τεχνολογική αποανάπτυξη» (εκδόσεις Κουκκίδα). Θα το λατρέψουν αυτό το βιβλίο όσοι δεν είναι και τόσο μυημένοι στην τεχνολογία και αγνοούν την ιστορική πορεία του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος και τις σημαντικές αλλαγές που έχουν επέλθει στις εργασιακές σχέσεις. Ταυτόχρονα -φαίνεται βέβαιο- θα προβληματιστούν για το τι ακριβώς σημαίνει Τεχνητή Νοημοσύνη, τι οφέλη ή τι κινδύνους φέρει για την ανθρωπότητα και το μέλλον της. Το χιούμορ και η πικρία καθώς και η αγωνία συμπορεύονται στις σελίδες του βιβλίου. Διαβάζω το μότο της εισαγωγής, απόσταγμα εμπειριών και σοφίας του Γάλλου διανοητή Εντγκάρ Μορέν: «Η πρόοδος μπορεί να προέλθει από την επιστροφή στις ρίζες, όχι από τη λήθη της αρχής. Η αλήθεια της αρχής συγκαλύφθηκε από τον προοδευτισμό, που τη θεώρησε καθυστέρηση και πρωτογονισμό και εντόπιζε την ανθρώπινη αλήθεια μόνο στην ανιούσα κίνηση της ιστορίας».

Ο συγγραφέας, χωρίς να κραυγάζει και παραθέτοντας επιχειρήματα, μας καλεί να επαναστοχαστούμε, να προβληματιστούμε, να συζητήσουμε (επιτέλους!), να αναθεωρήσουμε την τυφλή μας πίστη στα «θαυμαστά» της τεχνολογίας, να διαφυλάξουμε την έννοια άνθρωπος όπως είναι γνωστή εδώ και χιλιετίες. Ο συγγραφέας έχει προτάσεις: Να μπουν όρια στη ρομποτοποίηση -λιγότερη δουλειά, δουλειά για όλους· εθελούσια απόσυρση και θέσμιση απαγορεύσεων στις γενετικές ενισχύσεις· ήπια τεχνολογία· έξοδος από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης· να πάψει η μετατροπή του ανθρώπου σε εμπόρευμα. Μπορεί να φαίνονται απαισιόδοξα τα συμπεράσματά του αλλά είναι πασιφανής η πίστη του στον άνθρωπο και στις δυνατότητές του να επαναπροσδιοριστεί, να μη χάσει τον δρόμο, να μην αλλοτριωθεί από τη σαγήνη της τεχνολογίας [να την αγαπήσει απλώς και να κάνει ήπια (σωστή) χρήση των εφαρμογών της στην καθημερινή ζωή].

Σημειώνει ο ίδιος: «Το ζήτημα δεν είναι να γίνουμε σύγχρονοι λουδίτες καταστρέφοντας τις μηχανές, που είναι προϊόν της ανθρώπινης διάνοιας, αλλά να μην τις εφεύρουμε καν. Τα περισσότερα τεχνουργήματα είναι μηχανές κυριαρχίας, προϊόντα της εργαλειακής, υπολογιστικής, χρησιμοθηρικής πλευράς της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Περιορισμός, λοιπόν, του εκμηχανισμού της ανθρώπινης φύσης και του κόσμου, της εξάρτησης της βιολογικής νοημοσύνης των ανθρώπων από την υπολογιστική νοημοσύνη των μηχανών, έξοδος από την τεχνοφύση. Ενας κόσμος τεχνιτών και μαστόρων είναι προτιμότερος από έναν κόσμο ευφυών μηχανών».

Τ. Σ. Ελιοτ: «Πόση γνώση χάνουμε στην πληροφορία, πόση σοφία χάνουμε στη γνώση».