Τζ. Τριντο: Ο πρίγκιπας που…έγινε βάτραχος – Η «βόλτα στο χιόνι» που οδήγησε στο τέλος

Τον Φεβρουάριο του 1984, ο Πιερ Έλιοτ Τριντό, όντας αντιμέτωπος με δυσαρεστημένους πολίτες και πολιτικές πιέσεις έκανε μια μεγάλη βόλτα στο χιόνι. Όταν επέστρεψε, είχε αποφασίσει να παραιτηθεί από την  πρωθυπουργία του Καναδά. Την δική του «βόλτα στο χιόνι» έκανε την Δευτέρα και ο Τριντό, ο νεότερος.

«Όπως οι περισσότερες οικογένειες, μερικές φορές έχουμε καυγάδες κατά τη διάρκεια των διακοπών», έλεγε ο Καναδός πρωθυπουργός, σε ένα πάρτι για το επιτελείο των Φιλελευθέρων στην Οτάβα την Τρίτη, κάνοντας  αναφορά στην απροσδόκητη παραίτηση της αντιπροέδρου της κυβέρνησής του και υπουργού Οικονομικών, Κρίστια Φρίλαντ, λίγες ώρες πριν παρουσιάσει τον προϋπολογισμό. «Αλλά φυσικά, όπως οι περισσότερες οικογένειες, βρίσκουμε τον τρόπο να το ξεπεράσουμε. Ξέρετε, αγαπώ αυτή τη χώρα, αγαπώ βαθιά αυτό το κόμμα, σας αγαπώ παιδιά».

Η αισιοδοξία του δεν επιβεβαιώθηκε. Αντιμέτωπος – όπως και άλλοι δυτικοί ηγέτες- με ένα οργισμένο εκλογικό σώμα  ο Τζάστιν Τριντό, αναγκάστηκε να πάρει την πόρτα της εξόδου.

Η πεμπτουσία ενός πολιτικού δράματος

Η καριέρα του Τζάστιν Τριντό είναι η πεμπτουσία ενός πολιτικού δράματος του 21ου αιώνα, αναφέρουν σε αφιέρωμά του οι New York Times. Ένα ταξίδι που τον κατέστησε, από τον λαμπερό εκπρόσωπο του φιλελευθερισμού, στόχο χλευασμού του  Ντόναλντ Τραμπ και των ακόλουθών του.

Εμφανίστηκε στη διεθνή σκηνή το 2015, ως νεαρός ηγέτης του Καναδά, του οποίου ο πατέρας είχε επίσης υπάρξει δημοφιλής πρωθυπουργός.

Πέρασε την επόμενη δεκαετία χτίζοντας το brand του φεμινιστή, οικολόγου, υπέρμαχου των δικαιωμάτων των προσφύγων και των ιθαγενών, επιδιώκοντας το ίδιο μήνυμα αλλαγής και ελπίδας με τον Μπαράκ Ομπάμα.

Μόνο δύο χρόνια ο «μήνας του μέλιτος»

Ενώ απέσπασε εγκωμιαστικές κριτικές από τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης – μεταξύ άλλων για την εμφάνισή του ως «poster boy» – ο μήνας του μέλιτος με τους Καναδούς κράτησε στην πραγματικότητα μόνο περίπου δύο χρόνια- μέχρι το 2017. Μια σειρά από αντιπαραθέσεις είχαν ήδη αμαυρώσει την τέλεια εικόνα του.

Το κόμμα του έχασε έδρες στο Κοινοβούλιο στις επόμενες δύο εκλογικές αναμετρήσεις, το 2019 και το 2021, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να σχηματίσει κυβερνήσεις μειοψηφίας με τη στήριξη αριστερόστροφου κόμματος της αντιπολίτευσης. Και αυτή η υποστήριξη, επίσης, έχει πλέον εξανεμιστεί.

Ο πρίγκιπας

Στη βιογραφία του Stephen Maher για τον Τριντό το 2024, ο συγγραφέας θυμάται περιπτώσεις στις οποίες μέλη της οικογένειας του κ. Τριντό τον αποκαλούσαν «πρίγκιπα».

«Πάντα ήξερα ότι θα μου άνοιγαν εύκολα οι πόρτες αν το ήθελα», έλεγε ο νεαρός Τριντό σχετικά με την είσοδό του στην πολιτική.

Ένα λαμπερό ξεκίνημα

Όσοι θέλουν να αφηγηθούν την πολιτική ιστορία του, έχουν πολλές επιλογές, για το από πού πρέπει να ξεκινήσουν.

Υπάρχει  ο φιλανθρωπικός αγώνας πυγμαχίας το 2012, τον οποίο ο νεαρός τότε βουλευτής, κέρδισε εναντίον ενός σκληρού συντηρητικού που είχε μαύρη ζώνη στο καράτε- ο κόσμος εξακολουθεί να τον θυμάται ακόμη.

Ή η στιγμή, το 2015, όταν ο ίδιος, ως πρωθυπουργός, παρουσίασε το πρώτο υπουργικό συμβούλιο της χώρας με ισοδύναμη εκπροσώπηση των δύο φύλων και – ερωτηθείς γιατί αυτό έχει σημασία – είπε χαριτολογώντας: «Επειδή είναι το 2015».

Θα μπορούσε επίσης κανείς να ανατρέξει στον επικήδειο που εκφώνησε το 2000 για τον πατέρα του ως μια πρώιμη γεύση του πολιτικού Τζάστιν Τριντό.

«Μαζευτήκαμε από άκρη σε άκρη σε άκρη. Από τον έναν ωκεανό στον άλλο, ενώνοντας τη θλίψη μας για να πούμε αντίο», είπε 29χρονος, τοτε, Τζάστιν, σε έναν κατάμεστο από πενθούντες καθεδρικό ναό. «Αλλά αυτό δεν είναι το τέλος».

Η «Τριντο-μανία» που άνοιξε τον δρόμο

Ο Τριντό, ο οποίος έγινε 53 ετών την ημέρα των Χριστουγέννων, γεννήθηκε ενώ ο πατέρας του διένυε την πρώτη από τις τέσσερις θητείες του στο αξίωμα. του πρωθυπουργού

Ο μεγαλύτερος Τριντό είχε συναρπάσει τον Καναδά στα τέλη της δεκαετίας του 1960, σε αυτό που ονομάστηκε «Τριντο-μανία».

Τελικά, οι ψηφοφόροι τον αποδοκίμασαν και αυτόν, αν και παρέμεινε στην εξουσία για 16 χρόνια, και η κληρονομιά του βοήθησε να ξεκινήσει την καριέρα του γιου του.

«Υπήρχε αυτή η νοσταλγία που συνδεόταν με το συγκεκριμένο όνομα, η οποία πραγματικά λειτούργησε υπέρ του Τζάστιν», δήλωσε ο Ντάρελ Μπρίκερ, έμπειρος δημοσκόπος και διευθύνων σύμβουλος της Ipsos Public Affairs.

«Βγαίναμε από την εποχή της ταραχώδους καναδικής πολιτικής σκηνής που κυβερνούσαν ηλικιωμένοι», πρόσθεσε, «οπότε ο Τζάστιν ήταν σαν μια ανάσα φρέσκου αέρα».

Είδωλο φιλελευθερισμού

Το σχόλιο, «Επειδή είναι το 2015» σχετικά με την ισοκατανομή των φύλων στο υπουργικό του συμβούλιο εκτόξευσε τον Τριντό σε δημοφιλία διεθνώς

Τα glossy περιοδικά λιποθυμούσαν- η Vogue τον κατέταξε ως έναν από τους 10 «καυτούς τύπους που αψηφούν τις συμβάσεις» του 2015, αναφερόμενος σε αυτόν ως « καναδικό πολιτικό-όνειρο».

Ουρές για να βγάλουν selfies

Ένας πρώην Ευρωπαίος ηγέτης από την Ομάδα των 7 βιομηχανικών δημοκρατιών, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, δήλωσε ότι οι πρώτες συναντήσεις με τον Τριντό σημαδεύτηκαν από ανθρώπους που έκαναν ουρές για να βγάλουν selfies μαζί του και του συμπεριφέρονταν σαν να ήταν ροκ σταρ.

Το «καλωσόρισμα» στους μετανάστες

Την ώρα ο Τραμπ καταδίωκε μετανάστες στην πρώτη θητεία του, ο Τριντό έγραψε στο Twitter: «Οι Καναδοί θα καλωσορίσουν όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από διώξεις, την τρομοκρατία και τον πόλεμο, ανεξάρτητα από την πίστη τους»

Εκείνη την εποχή, ο κ. Τραμπ είχε εκδώσει διάταγμα που περιόριζε τα ταξίδια στις Ηνωμένες Πολιτείες για άτομα από μουσουλμανικά κράτη.

Αντιθέτως ο Καναδός πρωθυπουργός πήγε στο αεροδρόμιο για να καλωσορίσει προσωπικά τους Σύρους πρόσφυγες που έφταναν στον Καναδά.

Βρέθηκε επίσης στην πρώτη γραμμή των μετα-αποικιακών εθνών που αναμετρήθηκαν με την παράδοση της κακομεταχείρισής των αυτόχθονων πληθυσμών. Αν και επικρίθηκε ότι δεν προχώρησε όσο μακριά χρειαζόταν, γεγονός εέιναι ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του άρχισε να επιτυγχάνεται η συμφιλίωση με τους αυτόχθονες του Καναδά.

Σκάνδαλα

Όμως, ξεκινώντας από το 2017, η πολιτική του τύχη στο εσωτερικό είχε ήδη αρχίσει να ξεφτίζει.

Καθώς κατευθυνόταν προς τις κάλπες το 2019, ο Τριντό συγκλονιζόταν από σκάνδαλα, συμπεριλαμβανομένων πολυτελών δωρεάν διακοπών και βίντεο από τη δεκαετία του 1990 και το 2001 που ήρθαν στην επιφάνεια και τον έδειχναν ως blackface. Πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη θεατρική πρακτική κατά την οποία ένας λευκός βάφεται και παριστάνει έναν μαύρο ως καρικατούρα

Αυτό είχε αντίκτυπο: μπόρεσε να εξασφαλίσει μόνο μια κυβέρνηση μειοψηφίας, αφήνοντας το κόμμα του να εξαρτάται από συμμάχους για να περάσει νόμους.

Και μετά ήρθε η πανδημία.

Και μετά ήρθε η πανδημία. Οι επικριτές περιγράφουν την προώθηση περιοριστικών μέτρων ως βασικό λόγο της εχθρότητας εναντίον του.

Μέσα σε δύο χρόνια, στη μέση της πανδημίας, ο κ. Τριντό προκήρυξε πρόωρες εκλογές πιστεύοντας ότι έτσι θα μπορούσε να επιστρέψει σε μια κυβέρνηση πλειοψηφίας- έκανε λάθος.

Κατέληξε και πάλι με μειοψηφία αντιπροσώπων στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Τα Freedom Convoy

Μέχρι τότε, το κέντρο πολιτικής βαρύτητας του δυτικού κόσμου είχε ήδη μετατοπιστεί προς τα δεξιά σχετικά με τα εμβόλια και τα lockdown. Στον Καναδά αυτό πυροδότησε διαδηλώσεις σε διάφορα μέρη της χώρας που έμειναν γνωστές ως το Freedom Convoy, συμπεριλαμβανομένων εβδομάδων διαδηλώσεων στην πρωτεύουσα του Καναδά, την Οττάβα, οι οποίες παρέλυσαν το κέντρο της πόλης.

Οι Καναδοί στην συνέχεια βρέθηκαν αντιμέτωποι με τον επίμονο πληθωρισμό και μια οικονομικη κρίση, ενώ η ανοιχτή μεταναστευτική πολιτική για την έλευση εργαζομένων απέτυχε, στρέφοντας μια από τις πιο φιλικές προς τους μετανάστες κοινωνίες του κόσμου εναντίον των νεοφερμένων.

Πέρυσι ο Τριντό βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα διαζύγιο, καθώς χώρισε από την – επί 18χρόνια- σύζυγό του, με την οποία έχει τρία παιδιά.

Η εκλογική νίκη του κ. Τραμπ τον Νοέμβριο έφερε στο προσκήνιο την αποδυναμωμένη θέση του. Ο Τραμπ απείλησε να επιβάλει οριζόντιους δασμούς 25% στα καναδικά προϊόντα, κάτι που θα κατέστρεφε οικονομικά την χώρα. Και σα να μην έφτανε αυτό, επερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ χλεύαζε τον Τριντό στο διαδίκτυο, αναφερόμενος σε αυτόν ως κυβερνήτη και στον Καναδά ως την 51η πολιτεία.

Αυτή τη φορά το πολιτικό στίγμα, κόντρα στον κ. Τραμπ δεν δούλεψε υπέρ του Τριντό.