Λαμπρίνα Κακιούζη: Η κατάρτιση δεν είναι μια απλή υπηρεσία, αλλά δημόσιο αγαθό

Για τα προβλήματα του τομέα επαγγελματικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, τα σημαντικά κενά, τις πολιτικές που είναι απαραίτητο να διαμορφωθούν αλλά και τις προτάσεις των Κέντρων Κατάρτισης προς την πολιτεία μάς μιλά η πρόεδρος Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Κέντρων Δια Βίου Μάθησης -ΚΔΒΔ, Λαμπρίνα Κακιούζη με αφορμή την ημερίδα ΔεΣΜος 2025 η οποία διεξήχθη στο ξενοδοχείο Athens Plaza στην Αθήνα, την Παρασκευή 30 Ιουνίου.

Με αφορμή το πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο “ΔεΣΜος 2025” που διενεργήθηκε πριν λίγες ημέρες με αντικείμενο την επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα κυρία Κακιούζη θα ήθελα να σας ρωτήσω τι ακριβώς τι πρεσβεύει το ΔεΣΜος 2025; 

Το ΔεΣΜος 2025 δεν είναι μία ακόμη ημερίδα. Είναι η απαρχή μιας θεσμικής πρωτοβουλίας που φιλοδοξεί να καθιερώσει έναν σταθερό και ουσιαστικό δίαυλο διαλόγου ανάμεσα στην Πολιτεία και τους φορείς της κατάρτισης. Σκοπός μας δεν είναι να ασκήσουμε κριτική, αλλά να συνθέσουμε προτάσεις. Όχι να σταθούμε απέναντι, αλλά δίπλα – για να διαμορφώσουμε από κοινού μια πολιτική που εδράζεται σε τεκμήρια, εμπειρία και ρεαλισμό.

Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που επισημαίνετε; 

Το σημερινό σύστημα κατάρτισης χαρακτηρίζεται από κατακερματισμό. Υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι θεσμοί – ΕΟΠΠΕΠ, υπουργεία Παιδείας και Εργασίας, ΕΣΥΔ, ΔΥΠΑ – αλλά απουσιάζει ένας ενιαίος συντονιστικός μηχανισμός που να εξασφαλίζει τη συνοχή του συστήματος. Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη η σύσταση ενός διακλαδικού οργάνου, αντίστοιχου με την πρώην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο θα εποπτεύει τη στρατηγική, την ποιότητα και τη θεσμική συνέχεια. Πέραν τούτου, αναδεικνύονται σοβαρές λειτουργικές προκλήσεις: Αιφνίδιες και σύνθετες αλλαγές στις προκηρύξεις, όπως η απαίτηση προσθήκης 2.000 διαφανειών εκπαιδευτικού υλικού εντός λιγότερων από 20 ωρών. Υπερβολικές απαιτήσεις στη στελέχωση ανεξαρτήτως μεγέθους ΚΔΒΜ – όπως η απαίτηση για 10 ή 15 υπαλλήλους με προπτυχιακά και δεκαετή εμπειρία. Τεχνητή πολυπλοκότητα στην πιστοποίηση: σχεδιάζεται διαφοροποίηση του syllabus ακόμη και σε ταυτόσημα εκπαιδευτικά αντικείμενα. Δηλαδή, ένας φορέας που πιστοποιεί το αντικείμενο «Κυκλική Οικονομία» στον ΕΣΥΔ, ενδέχεται να χρειαστεί να το πιστοποιήσει δέκα φορές με παραλλαγές, για διαφορετικά ΚΔΒΜ, παρότι φέρει τον ίδιο τίτλο – κάτι που απαγορεύεται από τους διεθνείς κανονισμούς πιστοποίησης.

Υπάρχει ζήτημα καθυστέρησης στην ενημέρωση των παρόχων; 

Ορισμένοι κοινωνικοί εταίροι έχουν ήδη καταθέσει σημαντικές προτάσεις για προγράμματα αιχμής. Παρόλα αυτά, η επίσημη ανακοίνωση των τίτλων κατάρτισης από τη ΔΥΠΑ εκκρεμεί. Θεωρούμε απαραίτητο να παρέχεται στους παρόχους τουλάχιστον δίμηνο διάστημα για την επεξεργασία, ανάπτυξη και πιστοποίηση του υλικού. Διαφορετικά, δημιουργούνται συνθήκες φωτογραφικών ενεργειών, ενώ υπονομεύεται η ουσιαστική προετοιμασία. Η ποιότητα δεν εξασφαλίζεται υπό πίεση, αλλά με πρόβλεψη, διαφάνεια και θεσμική συνεργασία.

Αν είχατε τη δυνατότητα να αλλάξετε κάτι άμεσα, τι θα ήταν αυτό; 

Θα ξεκινούσα από μια εμπεριστατωμένη επανεξέταση του Ν. 4921, ιδίως στα σημεία που επιβάλλουν αδικαιολόγητες ευθύνες στους παρόχους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πραγματικότητα της αγοράς εργασίας. Επιπλέον, θα θεσμοθετούσα διαρκή θεσμικό διάλογο ανά εξάμηνο μεταξύ Πολιτείας και πιστοποιημένων φορέων, ώστε οι αλλαγές να προκύπτουν με συνέπεια και συνεννόηση, όχι αιφνιδιαστικά.

Πώς σχολιάζετε την απουσία κάποιων βασικών φορέων; 

Κατανοούμε ότι η θεσμική εκπροσώπηση έχει πολλές παραμέτρους. Ωστόσο, η απουσία της ΔΥΠΑ από ένα συνέδριο που αφορά άμεσα τον πυρήνα των αρμοδιοτήτων της προκαλεί προβληματισμό. Θα θέλαμε τη ΔΥΠΑ παρούσα – όχι μόνο ως διαχειριστικό φορέα έργων, αλλά ως στρατηγικό συνομιλητή στον σχεδιασμό της επόμενης μέρας.

Τι προσδοκάτε από την ημερίδα; 

Να μη μείνει αυτή η συνάντηση μια εφάπαξ πρωτοβουλία, αλλά να εξελιχθεί σε θεσμό. Να καταγράψει τεκμηριωμένα πορίσματα και να τα ενσωματώσει στον δημόσιο διάλογο και στις μελλοντικές πολιτικές. Η κατάρτιση δεν είναι απλώς ένα εργαλείο επιδότησης. Είναι ο καταλύτης για την ενίσχυση της εργασίας, τη βελτίωση των δεξιοτήτων και τη μετακίνηση προς την κοινωνική κινητικότητα και την αυτοπραγμάτωση. Αν το αναγνωρίσουμε αυτό – και η Πολιτεία και οι φορείς – τότε σήμερα δεν γράφεται απλώς ένα συνέδριο. Ξεκινά μια μεταρρύθμιση.